21st Century Skills - 'Inzicht in vaardigheden voor de 21e eeuw'

Dat er onder invloed van een toenemende digitalisering in deze 21e eeuw banen zullen verdwijnen, werkzaamheden zullen veranderen en nieuwe banen bijkomen is inmiddels wel duidelijk. Dat dit impact zal hebben op de ontwikkeling van kennis en vaardigheden voor medewerkers en organisaties, komt in dit boek 21st Century Skills van auteurs Kasper Boon, Matthijs Akkenaar, Danny van Heesch en Hans Schuurmans aan de orde.

Aandacht voor werknemers én organisaties
In het boek besteden de vier auteurs met name aandacht aan de gevolgen die de digitalisering heeft voor het verwerven van kennis en vaardigheden voor werknemers én organisaties in deze 21e eeuw. Aandacht voor scholieren valt buiten de scope van dit boek, omdat zij al deel uitmaken van deze snel veranderende wereld en een daarbij passende veranderende leeromgeving voor hen al gewoon is. Dat geldt niet voor de volwassenen die nu aan het werk zijn, en die op basis van andere systemen en met een ander wereldbeeld onderwijs hebben genoten. In een tijd dat onderwijs werd genoten gedurende de schoolperiode en de digitalisering nog in de kinderschoenen stond. 

Life long learning samen met duurzame inzetbaarheid
Volwassenen kregen vervolgens na hun schooltijd, zoals dat toen zo mooi heette, na- en bijscholing die werden betaald door hun werkgever. Tegenwoordig spreken we liever van ‘life long learning’ in combinatie met duurzame inzetbaarheid. De centrale overheid zoals het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid bemoeit zich hier ook iets actiever mee en de onderwijsdeskundigen laten zich evenmin onbetuigd bij het beantwoorden van de vraag wat goed is voor (de ontwikkeling van) medewerkers en organisaties. Daarbij zijn ze het niet altijd met elkaar eens, zo blijkt uit de talrijke publicaties over dit onderwerp.

Definitie 21st century skills
Over de definitie 21st century skills lopen de meningen bijvoorbeeld aardig uiteen, omdat een deel van de deskundigen vindt dat kennis verwerving er in de meeste definities bekaaid afkomt. De auteurs hanteren in hun boek in ieder geval de volgende simpele definitie: die vaardigheden waarvan experts denken dat die in 21e eeuw van groot belang zijn om mee te komen in je werk. Waar de deskundigen het vrijwel allemaal over eens zijn is welke onderwerpen onderdeel uitmaken van die 21st skills: sociale vaardigheden, persoonlijke vaardigheden, eigen regie en digitale vaardigheden. Wonderbaarlijk is dat bij deze opsomming sociale vaardigheden als eerste worden genoemd in plaats van digitale vaardigheden. Volgens de auteurs omdat werknemers steeds meer met anderen moeten samenwerken en de communicatie binnen deze samenwerking essentieel is voor het slagen binnen iedere functie in een organisatie.

Intermezzo, als afsluiting van ieder hoofdstuk
De hoofdstukken 3 tot en met 6 met de onderwerpen sociale vaardigheden, persoonlijke skills, zelfregulatie en digitale geletterdheid vormen de kern van het boek, waarin de respectievelijke vier groepen vaardigheden compact worden behandeld. De uitwerking van de genoemde vaardigheden vindt puntsgewijs plaats en biedt je als lezer voldoende aanknopingspunten om er zelf mee aan de slag te gaan. Deze zelfregie vormt niet geheel toevallig ook een belangrijk onderwerp in een van de eerder genoemde vier hoofdstukken. Ter afsluiting van ieder hoofdstuk is een intermezzo toegevoegd. Dit zijn bijdragen van mensen die vanuit hun expertise specifiek inzoomen op een van de behandelde vaardigheden in het boek en daar hun standpunten over delen.

Onderzoek MIT over verdwijning minder banen
Hoofdstuk 7 valt wat betreft detaillering en invulling een beetje uit de toon, omdat het een van de digitale ontwikkelingen (artificiële intelligentie) behandelt en niet specifiek gaat over de voor de 21e eeuw benodigde vaardigheden. Interessant in dit hoofdstuk is zeker de vermelding van een recent onderzoek van MIT in aanvulling op een bekend onderzoek van de universiteit van Oxford over het verdwijnen van banen als gevolg van toenemende gebruik van Artificial Intelligence. Volgens het onderzoek van MIT verdwijnen er namelijk beduidend minder banen dan eerder geschetst door Oxford, maar zal de invulling van die banen wel aanzienlijk veranderen.

Hoe gaan bedrijven om met 21st century skills
In (het laatste) hoofdstuk 8 besteden de auteurs aandacht aan de gevolgen van de digitalisering in relatie tot de nieuwe vaardigheden en de wijze waarop deze vaardigheden dienen te worden ontwikkeld. Daarbij komen concrete voorstellen aan bod zoals de inrichting van corporate academies binnen organisaties(met aandacht voor de problemen bij invoering), nieuwe leermethoden (weliswaar summier behandeld) en corporate PE-punten (als oplossing om te voorkomen dat medewerkers niet deelnemen omdat zij leren niet leuk vinden). Met name die laatste oplossing wordt bijvoorbeeld al jaren door de brancheverenigingen van artsen en juristen toegepast en vormt de bekende stok achter de deur voor die beroepsoefenaren om hun werk te mogen blijven uitoefenen. Het zou misschien voor inkoop als vakgebied ook een interessante optie zijn.

Eindoordeel
21st century skills is eenvoudig van opzet en behandelt op een duidelijke manier alle vaardigheden die je (ook als inkoper) nodigt hebt om je voor te bereiden op de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering. Waar het in dit boek jammer genoeg aan ontbreekt is de behandeling van het onderwerp kennis in directe relatie tot de benoemde vaardigheden. Daardoor ontstaat een enigszins scheef beeld dat alleen de vaardigheden van belang zijn wil je kans maken om in de toekomst aan het werk te blijven. Dat is zeker niet terecht. Niettemin geeft het boek wel voldoende inzicht in de vaardigheden die de medewerkers in de 21e eeuw nodig hebben en wat dit betekent voor de organisaties van die medewerkers. Het boek is verder voorzien van QR-codes die na scannen toegang geven tot een aantal video’s in relatie tot de behandelde onderwerpen. Het is een klein voorbeeld van de integratie van de ‘oude’ wereld van het boek en de ‘nieuwe’ wereld van de video.