David Hielkema en Tim Wagemakers beschrijven Halsema vanaf haar jeugd, studietijd en haar Haagse jaren als politiek leider van GroenLinks. Een partij die zij wist te hervormen, maar waar ze nooit helemaal bij paste.
Rode oortjes
Na haar vertrek liet ze duidelijk weten dat ze een nieuwe functie in het openbaar bestuur echt niet zag zitten. Geen burgemeesterschap voor haar. Behalve dan dat van Amsterdam dus, bleek. Tot in details beschrijven de auteurs hoe Halsema voor deze functie gepolst werd en hoe zij zich grondig op haar sollicitatie voorbereidde. Met enigszins rode oortjes las ik de beschrijving van de sollicitatieprocedure. De gesprekken, de discussies, het politieke spel… Daar hebben mensen enorm uit de school geklapt - wat bij een burgemeestersprocedure niet alleen onkies, maar ook strafbaar is! Niet alle bronnen zijn bij de verantwoording dan ook met naam en toenaam genoemd…
Bepalende incidenten
Vier hoofdstukken zijn gewijd aan bepalende incidenten tijdens haar burgemeesterschap. Vlak na haar aantreden werd een gebouw bezet van de Universiteit van Amsterdam. Met pijn in het hart moest ze de ME laten ontruimen, omdat de bezetters niet met haar in gesprek wilden. Een jaar later was er de rel nadat haar zoon was betrapt met een onklaar gemaakt vuurwapen. Een rekwisiet dat haar man, die documentairemaker is, in de ambtswoning had laten liggen. Toen volgde de Covid-epidemie en de Black Lives Matter-demonstratie. En haar stokpaardje: het erotisch centrum dat de overlast op de Wallen zou moeten verhelpen. En tot slot haar optreden bij de Maccabi-rellen, dat haar uit de hele wereld op kritiek kwam te staan. Al ruim voor alle feiten bekend waren… Steeds weer was de kritiek keihard, ook uit politiek Den Haag. Wilders riep herhaaldelijk om haar aftreden. Het burgemeesterschap van Amsterdam is geen makkelijke baan, zeker niet als je Femke Halsema heet.
Seksisme
Een rode draad in het boek is het seksisme waar Halsema steeds weer mee te maken kreeg. Bij de start van haar politieke carrière kopte het AD al ‘grappig’ over Femke Fatale en kreeg ze de vraag of ze niet wat meer gebruik zou moeten maken van haar vrouwelijke charmes. NRC vond dat haar zwangerschap aangaf dat ze geen ambitie had als politiek leider. Als burgemeester kreeg ze seksistische spreekkoren om haar oren bij de huldiging van Ajax. Maar ook als ze gewoon door de stad fietst. Los daarvan is zij altijd snel de kop van jut: ‘zelfs als het regent in Noord, krijgt Halsema de schuld’. Blijf dan maar eens de verbindende burgermoeder… ik vind het knap.
Never a dull moment
Net toen het boek uitkwam kreeg Halsema een conflict met de Amsterdamse ombudsman over een onderzoek naar het Bureau Integriteit en gaf zij (inmiddels oud-) brandweercommandant Tijs van Lieshout de opdracht om de ambtelijke top onder de loep te nemen en een grootscheepse reorganisatie in gang te zetten. Never a dull moment dus… Meer dan voldoende stof voor minstens een extra hoofdstuk in de volgende druk…
Femke Halsema - Burgemeester van Amsterdam is verplichte kost voor politiek junkies en iedereen met interesse in het lokaal openbaar bestuur en leiderschap.
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).