Beleidsmakers hebben graag toegang tot zoveel mogelijk kennis en onderzoeksinformatie, zodat ze zo goed mogelijk beleid kunnen schrijven. De kennis en onderzoeksresultaten komen van wetenschappers die het onderzoek uitvoeren. Het klinkt eenvoudig; de ene partij heeft een behoefte en de andere partij kan aan de behoefte voldoen. In de praktijk is de samenwerking tussen beleidsmaker en wetenschapper nog niet zo eenvoudig. Wim Derksen gebruikt jarenlange ervaring om beleidsmakers te helpen beleid en kennis beter te verbinden. 'Kennis en beleid verbinden' is praktijk én leerboek voor beleidsmakers. In het algemeen geldt dat hoe meer kennis beschikbaar is, hoe beter de juistheid van een beleidstheorie kan worden bepaald. De beleidsmaker hoeft minder assumpties te maken. Vooral als het gaat om maatschappelijke problemen, is er vaak weinig zekerheid of een beleid het gewenste effect zal hebben. Dus hoe meer informatie beschikbaar is, hoe meer zekerheid er zal zijn. Derksen besteedt veel aandacht aan de rolverdeling tussen beleidsmakers en wetenschappers. Ze moeten samenwerken, maar toch zoveel mogelijk in hun eigen wereld de baas blijven. Het is een fijne balans, die ook per geval kan verschillen. Co-productie is het na te streven model en Derksen beschrijft uitgebreid hoe hij denkt dat zo'n model in de praktijk tot stand kan komen. Het begint met de kennisbehoefte: waar ontbreekt het aan kennis? Juist intensief contact met kennisinstituten kan beleidsmakers helpen zien waar gaten in de kennis zitten. Vervolgens zal de beleidsmaker de kennisvraag forumuleren. Dit is een belangrijke stap en het is niet makkelijk om een goede, heldere kennisvraag op te stellen. Derksen beschrijft verscheidene valkuilen. Zo ontbreekt nog wel eens de vraag; het probleem is beschreven maar er is geen vraag. Of de vraag is geen kennisvraag. Bij het vinden van antwoorden, benadrukt Derksen nogmaals het ideale model van verbinden van beleid en wetenschap. Wanneer de beleidsmaker tenslotte het onderzoek in handen krijgt, moet ze de waarde ervan kunnen bepalen. De waarde van onderzoek wordt bepaald door betrouwbaarheid en validiteit. Als het goed is, heeft de onderzoeker daar flink haar best voor gedaan. De beleidsmaker heeft vaak ook te weinig tijd om de waarde van het onderzoek te bepalen. Derksen geeft een aantal vuistregels. Deze helpen de beleidsmaker een 'gevoel' te ontwikkelen (hoe vaag dat ook klinkt) voor de plausibiliteit van de conclusies. 'Kennis en beleid verbinden' is een bijzonder nuttig boek voor beleidsmakers. Het is duidelijk dat Wim Derksen veel ervaring heeft met beleidsgericht onderzoek. Hij heeft zelf ondervonden waar het fout kan gaan en heeft gelukkig ook goede voorbeelden gezien. Veel van deze voorbeelden analyseert hij in 'Kennis en beleid verbinden'. Juist deze voorbeelden maken het boek zo aantrekkelijk te lezen.
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.
