Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20
010-4091943

Preview

Je hok uit! - Win aan innovatiekracht met kansteams

Jeff Gaspersz | 13 augustus 2013 | 8-11 minuten leestijd
Sommige organisaties zijn bijzonder creatief, maar niet innovatief.Ze barsten van de ideeën, maar missen de daadkracht om de meest kansrijke ideeën te realiseren en daarmee innovatief te zijn. Vaak ligt de oorzaak in een gebrek aan tijd (en prioriteit) op afdelingen om gerichte aandacht te besteden aan deze kansen op verbetering en vernieuwing. Echt kansrijke ideeën vragen immers om een investering van tijd, menskracht en middelen om ze verder te kunnen onderzoeken, te polijsten, risico's in te schatten en te testen. Dus stelt men de behandeling ervan uit, want er zijn nog zo veel meer urgente taken te verrichten. Intussen stapelen de kansrijke ideeën zich op. Kansteams Het gevolg is dat de organisatie onvoldoende innovatiekracht (en dus concurrentiekracht) kan ontwikkelen en bovendien kunnen medewerkers gefrustreerd raken. Met de kostbare ideeën die zij naar voren hebben gebracht doet men uiteindelijk niets. Een simpele en doeltreffende mogelijkheid om kansrijke ideeën snel verder te brengen, is het formeren van kansteams. Een kansteam is een groep medewerkers, die naast hun werk gedurende een korte tijd deel uitmaken van een team dat zich richt op het grijpen van de kans die een idee biedt. Soms neemt een kansteam het gehele traject voor zijn rekening: van het verder polijsten van het idee tot, zo mogelijk, de realisering. In andere gevallen zal het team, bijvoorbeeld in het geval van een de introductie van een nieuwe dienst, alleen de 'business case' uitwerken en presenteren. Verkrijgt men daarna groen licht, dan neemt een ander kansteam de volgende stap voor zijn rekening. Het kan zijn dat enkele kansteamleden ook de bedenkers van het idee zijn. Als blijk van erkenning voor hun creativiteit mogen zij meewerken aan de realisatie van het idee. Diversiteit Maak een kansteam niet groter dan zes personen. Het team kan er nog altijd tijdelijke expertise erbij halen. Wanneer je de groep klein houdt, vergroot je de kans dat ook alle teamleden intens betrokken blijven en zich eigenaar voelen van het idee. Alle teamleden moeten het gevoel hebben dat het idee hun 'baby' is. Men krijgt een korte tijd en een beperkt budget om het idee verder uit te werken. Bij het formeren van een kansteam is het belangrijk dat je deelnemers vraagt die met elkaar voldoende diversiteit vormen. In sommige teams zijn mensen nodig die elkaar kennen, zich saamhorig voelen en weinig discussie met elkaar hebben. Die situatie moet je vermijden in een kansteam. Daar moet je juist een menselijke chemie nastreven waar verschil van mening, inzicht en visie geregeld voorkomen. Dat vergt teamleden met een diversiteit naar functies, ervaring en vooral naar wijze van denken. Zet niet alleen mensen in het team die analytisch en in processtapjes willen denken en handelen. Ook een team met alleen mensen die steeds weer een ander invalshoek kiezen of die alles vanuit het geheel willen overzien, werkt niet optimaal voor dit doel. Overlaad het team overigens ook weer niet met een té grote diversiteit. Uit onderzoek blijkt dat er dan inderdaad veel verschillende inzichten op tafel komen, maar in de fase van het vinden van oplossingen kan men juist te veel tijd aan discussie verliezen door de overload aan meningen. Sponsor Voorts heb je een team nodig waarin de teamleden openstaan voor elkaars kennis en ideeën. Een team waarin een of meer leden op basis van hun grote ervaring of deskundigheid met de materie al snel een dominante rol innemen, zal de creativiteit en spontaniteit van anderen blokkeren. Gaat het om kansrijke ideeën die tegelijkertijd ook riskant zijn, zorg er dan voor dat het kansteam een sponsor heeft op directieniveau. De beschermende hand van een directielid geeft steun wanneer - vanuit risicomijdend gedrag - anderen in de organisatie het team trachten tegen te werken. De sponsor kan er ook voor zorgen dat de leidinggevende van een kansteamlid hem voldoende tijd biedt om in zo'n team te kunnen werken. Zo is te voorkomen dat een manager eerst akkoord gaat met deelname van de eigen medewerker aan een kansteam, maar wanneer het te druk wordt op de eigen afdeling, de medewerker toch weer terugtrekt uit het team. Een goede sponsor zorgt er in essentie voor dat de teamleden voldoende ondersteuning en ruimte ervaren voor hun intern ondernemerschap. Kennisdeling Wanneer meerdere kansteams aan het werk zijn, zorg dan voor een optimale kennisdeling tussen deze teams. Laat ze hun voortgang aan elkaar presenteren, de fouten delen en ook de kleine voortgangssuccessen vieren. Wanneer meerdere teams aan het werk zijn is het aan te bevelen een coördinator aan te stellen die hiervoor zorgdraagt. Zorg ook voor een goed systeem van monitoring van kansteams, opdat een leerproces kan optreden. Dat is vooral belangrijk wanneer een organisatie start met het proces van kansteams. Een goede monitoring kan dan het inzicht bieden in de redenen waarom sommige kansteams meer succes hebben dan andere. Daarnaast kan coaching belangrijk zijn, vooral in de beginfase van het werk van een kansteam. Zo'n kanscoach is vooral iemand die vragen aan het team stelt en het daarmee aanzet tot nieuwe kansrijke perspectieven op hoe ideeën zijn uit te voeren. Wanneer een kanscoach met meerdere kansteams werkt kan hij tevens het perspectief verbreden door erop te wijzen hoe men in andere teams de zaken aanpakt. Het kansteam werkt onder tijdsdruk, met beperkte middelen en duidelijke deadlines. Die condities brengen een positieve spanning in het project en dat maakt de deelnemers alert en creatief. 'Necessity is the mother of invention', zeggen de Engelsen hierover kernachtig. Noodzaak van mislukkingen Wees tolerant in het geval van falen. Vernieuwen brengt altijd risico's met zich mee. Wanneer een team ondanks de volle inzet er niet in slaagt er een succes van te maken, dan genereert dit proces waardevolle feedback. Het mislukken is een noodzakelijke stap op weg naar succes. Er is geen sprake van verlies, maar winst in het leren. Als dit het perspectief is, zullen teamleden zich ten volle willen inzetten, maar in een ontspannen en veilige atmosfeer. Zorg dat er ruim voldoende erkenning en waardering is voor de deelname en de prestaties van het kansteam. Beloon het team als geheel en niet de individuele personen. Het is immers niet te zeggen wie precies op welk moment het meest heeft bijgedragen. Met het formeren van kansteams waarborg je dat in ieder geval een aantal mensen in de organisatie, ondanks alle drukte, hun creativiteit inzetten voor innovatiegerichte taken. Ook voor de implementatie van de kleinere verbeterideeën zijn kansteams te formeren. Zorg ervoor dat bij de eerste ronde van kansteams die aan het werk zijn, breed in de organisatie bekend is wat de behaalde successen zijn. Je wilt immers dat ook bij de volgende rondes genoeg animo bestaat om aan kansteams mee te werken. Zorg ervoor dat het eerstelijnsmanagement mensen niet ontmoedigd raakt om aan kansteams deel te nemen omdat ze geen capaciteit op hun afdeling willen verliezen. Het is daarom ook belangrijk dat de directie herhaaldelijk communiceert dat kansteams direct onder hen vallen en niet onder een stafafdeling. Dat maakt leidinggevenden duidelijk dat ze gegadigden voor kansteams de ruimte moeten bieden. Voor medewerkers is het boeiend om in kansteams plaats te nemen. Ze werken aan een spannend project, ze leren er andere collega's kennen en deelname aan innovatieproject heeft ook zijn waarde voor vermelding op het curriculum vitae. Cultuur Wanneer regelmatig kansteams aan het werk zijn en vele medewerkers geproefd hebben van de creatieve atmosfeer binnen zo'n project, kan dit de cultuur binnen een organisatie positief beïnvloeden. Mensen die in een kansteam gewerkt hebben namelijk kennisgemaakt met een groepsatmosfeer met de volgende kenmerken: - Er is een ambitieus doel geformuleerd. - Alle teamleden voelen zich verantwoordelijk voor de voortgang in het project. Er is een duidelijke motivatie om te winnen. -Vanuit het management bestaat er aandacht voor hun functioneren en de te leveren prestaties. Het team presenteert immers ook hun resultaten aan het management. Dat is niet alleen het moment van oogsten. Het betekent ook dat het management intensief aandacht geeft. - Teamleden durven te experimenteren met nieuwe oplossingen en invalshoeken omdat er een veilige atmosfeer aanwezig is. Men is niet bang om te mislukken. Dat geeft ook energie en doorzettingsvermogen wanneer het tegenzit. - In het team vindt vaak discussie plaats. Wat overheerst is echter respect voor elkaars verschillen in ervaring, expertise en achtergronden. - Het team staat open voor leerervaringen. Voor leren van elkaar, van andere teams, van expertise van buitenaf en van de fouten die zijn gemaakt. - De mindset van de groep is kansgericht. Wanneer teamleden in een kansteam zo'n vernieuwingsgerichte atmosfeer hebben meegemaakt, is de kans groot dat zij deze cultuur ook in andere projecten zullen bevorderen. Er gaat dus een olievlekwerking uit van deze kansteams. Het formeren van kansteams is daarom een effectieve strategie om langs geleidelijke weg de cultuur in een organisatie kansgerichter en innovatiever te maken. Daarom is het goed om veel mensen de gelegenheid te bieden in een kansteam te werken. Zet gerust in een kansteam ook een medewerker die wat vastgeroest is in het denken. De confrontatie kan hem weer creatief maken. De ideale situatie is als de gehele organisatie als één groot kansteam fungeert: wel gewoon bezig met de dagelijkse processen, maar ook tijd nemend voor gerichte acties ter verbetering en vernieuwing. Creativiteit en innovatie zijn daarmee activiteiten die men organisatiebreed beoefent. Toch zal deze ideale situatie in veel organisaties moeilijk te realiseren zijn omdat de werkdruk en de korte-termijn-gerichtheid, dit verhinderen. Voor hun kunnen kansteams een aantrekkelijk en laagdrempelig proces zijn om van creativiteit tot innovatie te komen. Het opzetten en coachen van kansteams is een essentiële taak in innovatiegericht leiderschap. Je creëert er niet meer volgers mee, maar meer leiders in het innovatieproces. Dat is ook de essentie van creatief leiderschap: mensen de ruimte en de gelegenheid bieden om met hun creativiteit zelf initiatieven te ontplooien in het belang van de organisatie en in hun eigen belang.
Over Jeff Gaspersz

Prof.dr.em Jeff Gaspersz is verbonden aan Nyenrode Business Universiteit als em. hoogleraar innovatie. Hij schrijft boeken en geeft presentaties over het versterken van organisatorische en persoonlijke innovatiekracht. Gaspersz schreef verschillende boeken over innovatiemanagement en over kansgericht denken.

https://www.jeffgaspersz.nl
Alle boeken van Jeff Gaspersz

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Boeken bij dit artikel

Jeff Gaspersz
Je hok uit!
Jeff Gaspersz
Anders denken, nieuwe kansen
Jeff Gaspersz
Anders kijken, nieuwe kansen
Jeff Gaspersz
Concurreren met creativiteit (hardcover)
Uw cookie-instellingen
Deze website maakt gebruik van verschillende soorten cookies. Sommige cookies worden geplaatst door diensten van derden die op onze pagina's worden weergegeven. Om deze externe content te kunnen tonen is nodig dat u toestemming geeft voor het zetten van persoonlijke en marketingcookies. U kunt uw toestemming op elk moment wijzigen of intrekken. In onze cookieverklaring vindt u meer informatie.

    Personen

      Trefwoorden