Nederlanders worden steeds ondernemender. Maar onder allochtonen stijgt het aantal startende ondernemers nog veel sneller, zo bleek uit een rapport van de Kamers van Koophandel. Ondertussen is een op de vijf startende ondernemers in ons land van buitenlandse afkomst. Explosief is het aantal Bulgaarse en Roemeense starters toegenomen, maar dat heeft alles te maken met het feit dat die landen vorig jaar tot de Europese Unie toetraden. De grootste groei in absolute aantallen onder de allochtone ondernemers laten de Turken zien. In 2007 begonnen 2280 Turken een eigen bedrijf; een stijging met 8 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.
"Ik heb daar wel een theorie over", zegt Atilla Aytekin, oprichter-eigenaar van IT-outsouring bedrijf Triodor en auteur van het boek Atilla’s Dutch dream (Nieuw Amsterdam, 2006). “Groeperingen met een achterstand maken – als ze de kans krijgen - altijd een inhaalslag. In zo’n groep ontstaat een vechtersmentaliteit. En omdat Turken altijd een achterstand hebben gehad in onderwijs en bijgevolg in kansen op de arbeidsmarkt, was er geen betere manier om die inhaalslag te maken dan via het ondernemerschap.”
Het karakter van dat ondernemerschap is volgens Aytekin aan het veranderen. “Traditioneel denk je dan aan shoarmazaken en de Turkse super op de hoek. Maar de tweede generatie is nu in opkomst en die heeft vaak wél goed onderwijs gehad. Die pakken het veel zakelijker, veel groter aan. Hun vader was een ambachtelijke bakker; zij beginnen een keten van bakkerijen. Wist je dat het eerste privé-ziekenhuis in Nederland – het Slotervaart ziekenhuis in Amsterdam – door een Turkse zakenvrouw is gekocht?”
Toch verwacht hij dat over een jaar zo’n 60 procent van de huidige starters weer verdwenen zal zijn. “Dat is normaal onder startende ondernemers. Velen beginnen zelfs nooit echt serieus. Inschrijven bij de Kamer van Koophandel kost bijna niets. Onder Nederlanders is dat trouwens net zo.”
Desalniettemin moeten Turkse starters zich volgens Aytekin bewust zijn van een extra valkuil. “Hun enthousiasme. Het hebben van een eigen bedrijf wordt in de Turkse cultuur gezien als een grote eer, dus daarmee sta je er goed op in de Turkse gemeenschap. Maar die optimistische houding gaat wel eens ten koste van het realiteitsgehalte van de plannen. Nederlanders zijn wat dat betreft vaak realistischer.” Zijn belangrijkste advies aan de starters luidt dan ook: “Temper je verwachtingen!”
Voor het Neder-Turks ondernemerschap als geheel tempert Aytekin zijn eigen verwachtingen niet. “Let maar op, de komende tien jaar ga je meerdere middelgrote Turkse bedrijven zien bovendrijven. En ik verwacht minstens één beursgang.” Zou dat dan misschien de beursgang van zijn eigen Triodor zijn? “Nou, dat staat de komende vijf jaar in de planning. De Financiële Telegraaf maakte er vorig jaar nog groot nieuws van toen ik dat zei. ‘Dromen van een beursgang’ luidde de kop. Maar het realiseren van die droom gaat gewoon door.”
