De hoofdpersoon van uw boek is Marc, CEO van een internationaal bedrijf die u heeft mogen coachen. U beschrijft hem in uw boek als zeer directief en weinig empathisch. Niet echt eigenschappen waarvan je zegt: dat is een groot leider. En toch was hij succesvol.
Hij was zeer succesvol. Toen het bedrijf werd overgenomen door een Amerikaanse partij, stelde deze als voorwaarde dat Marc als CEO zou aanblijven. En ook zijn managers wilden alleen blijven als Marc bleef en de ruimte kreeg van de nieuwe eigenaar.
U verklaart dit succes vanuit de paradoxen van leiderschap. Het leven van een manager zit eigenlijk vol paradoxen en het kenmerk van een groot leider is dat hij of zij goed met deze paradoxen om kan gaan. Kunt u dat uitleggen?
Ja, de typische paradoxen van een bedrijfsleider zijn bijvoorbeeld: ik heb orde en creativiteit nodig. Ik ben directief of ik empower mensen. Ik heb consolidatie of ik heb dynamiek en verandering. Korte termijn, lange termijn. Ik moet investeren of consolideren. Ik ben gefocust op iets, of ik grijp kansen die zich voordoen. Het leven van een bedrijfsleider zit vol met deze paradoxen. Maar een paradox is een schijnbare tegenstelling. De kunst is om die paradoxen te omarmen, om de schijnbare tegenstelling op een of andere manier met elkaar te verzoenen.
Niet oplossen?
Nee, niet oplossen, niet de keuze maken, maar yin en yang.
Maar is het dan de ene keer meer directief en de andere keer meer empowerment?
Ja, het is een beetje situationeel. Als er een crisis is, dan denk ik dat je meer naar de kant van de korte termijn en resultaatgerichtheid gaat. Maar grosso modo en op de middellange termijn moet je die twee met elkaar kunnen verzoenen.
U schrijft dat er twee type leiders zijn, de ondernemer en de manager. Hoe passen die in het plaatje?
Als je kijkt naar welke paradoxen het moeilijkste zijn, dan zijn dat volgens mij autoritair versus empowerment en rationaliteit versus intuïtie. En dan stel ik vast dat je eigenlijk twee types leiders hebt: de leider-manager die vooral heel rationeel is en toch ook autoritair, en de leider-ondernemer die vaak ook wel autoritair is, maar meer vanuit het intuïtieve. In managementteams begrijpen die twee elkaar vaak ook niet. Want de ene denkt vanuit de intuïtie en voelt veel sneller dan de ander wat er gebeurt in de markt.
Interessant. En dan gaat het boek eigenlijk niet eens over leiderschap, maar over coaching.
Het gaat ook over coaching. Maar in essentie gaat het toch over leiderschap, het boek is in eerste instantie een spiegel. Ik heb heel veel mailtjes gekregen van bedrijfsleiders die zich er heel erg in herkennen. Maar inderdaad, in het laatste deel doe ik een beetje aan zelfreflectie. Ik was consultant bij Ernst & Young en ik ben in de jaren geëvolueerd naar coaching. En wat ik me in dat deel afvraag, is: wat is dan het verschil tussen consulting en coaching? Dat laatste deel is daar een reflectie op en bevat veel informatie en tools voor coaches.
Over Ben Kuiken
Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.
