Over Indië

Veel Nederlanders hebben een persoonlijke band met Indonesië. Maar paradoxaal genoeg lijken de herinneringen aan het verleden dat Indonesië en Nederland delen in relatief korte tijd uit het collectieve geheugen te zijn gewist. Tegelijkertijd is er een nieuwe nieuwsgierigheid naar de kolonie Nederlands-Indië ontstaan en houdt het gedeelde verleden de gemoederen in beide landen bij tijd en wijle flink bezig. Maar de geschiedenis leeft ook letterlijk, althans nog even. Een inmiddels slinkende groep mensen kan nog altijd vertellen van de geuren, de smaken, de kleuren en de mensen van de archipel. Maar ook van een samenleving die geregeerd werd door ijzeren hiërarchie, vastgelegd in de wet, bepaald door huidskleur: hoe witter des te meer kansen.

Die hele koloniale spekkoek werd in 1942 vermorzeld door de Japanners. Velen ondergingen bovendien na 1945 de furie van Indonesische jongeren tijdens de Bersiap. Anderen kwamen in actie bij het laatste bloedige hoofdstuk van deze historie: de poging van Nederland om de verloren kolonie te heroveren. Frank Vermeulen sprak de afgelopen drie jaar voor NRC Handelsblad met de laatste ooggetuigen. Dit zijn hun verhalen, nu voluit verteld.