Vreemde gasten in Amsterdam

Voorwoord 5
1549 11
‘Let op en wees attent … de eeuwige glorie van Spanje komt eraan.’ 11
De Dam, van 1549 tot 1600 15
De Dam 17
De Waag 18
De Oude Zijde, van de Dam tot de Oudemanhuispoort 19
Warmoesstraat 20
Oudekerksplein – de Oude Kerk 21
Reformatie – de gereformeerde staatskerk 24
Oudezijds Voorburgwal 25
De Hollandse keuken 26
Athenaeum Illustre 29
Het Prinsenhof 30
Oudezijds Achterburgwal 32
Speelhuis, musico of muziekhuis – prostitutie 32
Katholieken 35
Kinderen 36
Kleding 37
Het Spinhuis 39
Visserij 40
Schilderkunst 42
De Dam, van 1600 tot 1650 46
De Bank van Amsterdam 48
De Oude Zijde, van de Oudemanhuispoort naar de Plantage (Artis) 50
Het Binnengasthuis 50
Gezondheidszorg 52
Oude Turfmarkt 52
Nieuwe Doelenstraat 53
Kloveniersburgwal 54
Blau-jan, de menagerie 54
Het Dolhuis 55
Het Oost-Indisch Huis – de Vereenigde Oostindische Compagnie 56
Een reis naar Oost-Indië: ‘schip verloren, alles verloren’ 57
Het Trippenhuis 59
De Nieuwmarkt 60
Theatrum Anatomicum 60
Markten 61
Zielverkopers 62
De Wallen – de verleidingen van de muziekhuizen 63
Sint Antoniesbreestraat 65
Jodenbreestraat 67
Vlooienburg 68
Liefdadigheid – ‘bedenk de armen …’ 69
Mr. Visserplein 71
Jonas Daniël Meijerplein 71
Hortus Botanicus 74
De Plantage 75
Artis 77
Vermaak 77
Plantage Badlaan 79
De Dam, van 1650 tot 1700 81
De Dam 83
Het stadhuis 83
Het stadsbestuur 84
Veiligheid 85
De Oude Zijde, via de haven terug naar het Damrak 87
Muiderpoort 87
Sarphatistraat 87
De VOC-kade 89
Het Zeemagazijn van de VOC 89
Kattenburg 90
’s Lands Zeemagazijn en de Admiraliteit 91
De scheepswerf 92
Prins Hendrikkade 94
Scheepvaart 94
De Kweekschool voor de Zeevaart 95
De grote kamelen – over IJ en Zuiderzee 96
Damrak – Op ’t water 100
Handel 101
Zeekaarten 102
De Dam, van 1700 tot 1750 104
Het Stadhuis 105
Belastingen 106
Nieuwe Kerk 107
De Nieuwe Zijde, van de Nieuwendijk tot de beurs 108
De Nieuwendijk 108
Nieuwezijds Voorburgwal 109
Inwoners 110
Luxe en decadentie 111
Tabak 112
De Dam 114
Strafrecht 114
Huwelijken 115
De beurs 117
Boekhandels 119
De Nes 120
De Hollandse keuken – vervolg 121
De Nieuwe Zijde, van de Dam tot de Amstelbrug 123
Kalverstraat 123
Het Amsterdamse verenigingsleven 124
Het Burgerweeshuis 127
Nieuwezijds Kapel 128
Het Begijnhof en de Engelse kerk 129
Spui 130
Singel 131
Oude Lutherse Kerk 131
Vervolg kerken en godsdienstvrijheid 131
Suriname 133
Een reis naar Suriname – een apotheker in dienst van de WIC 133
Bloemenmarkt 135
De Heiligeweg 136
Het Rasphuis 136
Koffiehuizen 138
Koffie en ontbijt 139
De Munt 140
Reguliersbreestraat 142
Rembrandtplein 142
Kermis 143
De Amstel 144
De Hogesluis 144
Winterpret 145
Transport 146
Trekschuiten 147
De Dam, van 1750 tot 1800 150
Stadhuis - vervolg 153
Gevangenis 155
De grachten, langs Keizersgracht en Prinsengracht 156
Roeterseiland 156
Het Nieuwe Werkhuis 157
Keizersgracht 158
Leidsestraat 160
Leidseplein 161
De schouwburg 161
De Overtoom 163
Het Pesthuis, of Buitengasthuis 163
Water 164
Karakter en gewoontes 165
De grachten 167
Prinsengracht 167
Frederiksplein 169
Revolutie – de Franse bezetting 170
De Dam, of Revolutieplein, van 1800 tot 1815 173
Het Stadhuis 1800-1819 174
Begrafenissen 177
De grachten, van de Singel tot het IJ 179
De Singel 179
Migratie – de komst van buitenlanders 181
Herengracht 184
Negen straatjes 186
Keizersgracht 187
De schouwburg van Van Campen 188
Brandveiligheid en nachtwakers 190
Felix Meritis 192
Onderwijs 198
Haarlemmerstraat 199
Bickerseiland 201
Buiksloot 202
De Volewijk 202
De grachten, via de Prinsengracht terug naar de Dam 204
Huishouden 204
Noordermarkt 205
Gereformeerden 205
De Jordaan 206
Egelantiersgracht 206
Bloemgracht 207
Rozengracht 208
Westermarkt 209
Westerkerk 209
De groenmarkt 210
Elandsstraat 213
Looiersgracht 213
Leidsegracht 214
Muziek en dans 215
Vaarwel 217
De auteurs, onze ‘vreemde gasten’ 219
Noten - overige bronnen 238