Vademecum voor het Jaarrekeningenrecht

VOORWOORD V

1 INLEIDING 1
1.1 Wetgeving 1
1.2 Werkingssfeer 2
1.3 Algemene bepalingen 3
1.4 Onderdelen financieel verslag 5
1.4.1 Jaarrekening 5
1.4.2 Bestuursverslag 6
1.4.3 Overige gegevens 8
1.5 Halfjaarverslaggeving en andere tussentijdse cijfers 9
1.6 Vergelijkbaarheid van cijfers 9
1.7 Termijnen 10
1.7.1 Opmaken jaarrekening 10
1.7.2 Vaststellen en deponeren jaarrekening 10

2 OVERIGE REGELGEVING 13
2.1 Richtlijnen voor de jaarverslaggeving 13
2.1.1 Raad voor de Jaarverslaggeving 13
2.1.2 Het Stramien 14
2.1.3 Algemene grondslagen 15
2.2 International Financial Reporting Standards 16
2.2.1 Van IASC en IAS naar IASB en IFRS 16
2.2.2 Europese keuze voor IAS/IFRS 17
2.3 Duurzaamheidsverslaggeving: CSRD/ESRS 18

3 GRONDSLAGEN WAARDERING, RESULTAATBEPALING EN PRESENTATIE 21
3.1 Algemene uitgangspunten 21
3.2 Grondbeginselen en kwalitatieve kenmerken 23
3.3 Balans 25
3.3.1 Waardebegrippen 27
3.3.2 Onderscheid in vaste en vlottende balansposten (kortlopend en langlopend) 29
3.4 Winst-en-verliesrekening 29
3.4.1 Resultaatbepaling 29
3.4.2 Baten 30
3.4.3 Lasten 30
3.4.4 Overzicht van het totaalresultaat 31
3.5 Andere algemene voorschriften 31
3.5.1 Indeling 31
3.5.2 Vreemde valuta 31
3.5.3 Gesegmenteerde informatie 32

4 VOORSCHRIFTEN PER ONDERWERP 33
4.1 Vaste activa: algemeen 33
4.1.1 Immateriële vaste activa 34
4.1.2 Materiële vaste activa 36
4.1.3 Leases 37
4.1.4 Financiële vaste activa 39
4.1.5 Financiële instrumenten 44
4.1.6 Derivaten 45
4.1.7 Hedge accounting 47
4.1.8 Bijzondere waardeverminderingen 49
4.1.9 Activa gehouden voor verkoop 50
4.2 Vlottende activa algemeen 51
4.2.1 Voorraden 52
4.2.2 Vorderingen 53
4.2.3 Effecten 54
4.2.4 Liquide middelen 54
4.2.5 Overlopende activa 55
4.3 Eigen vermogen 55
4.4 Financiële schulden en voorzieningen 57
4.4.1 Onderscheid financiële schulden en voorzieningen 57
4.4.2 Financiële schulden 58
4.4.3 Voorzieningen 59
4.4.4 Pensioenen 60
4.4.5 Uitgestelde (latente) belastingen 62
4.4.6 Niet in de balans opgenomen verplichtingen 63
4.5 Winst-en-verliesrekening 64
4.5.1 Opbrengstverantwoording 65
4.5.2 Personeelsbeloningen 66
4.5.3 Aandeel van derden 67
4.5.4 Overige regels voor de winst-en-verliesrekening 68

5 INVLOED OMVANG RECHTSPERSOON 69
5.1 Inrichtingsvereisten 69
5.2 Openbaarmakingsvereisten 70
5.3 Vrijstellingen openbaarmaking 71
5.3.1 Kleine rechtspersonen die geen winst beogen 71
5.3.2 Groepsmaatschappijen (art. 2:403 BW) 72
5.4 Sancties bij niet-openbaarmaking 72

6 GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 75
6.1 Concernverhoudingen 75
6.1.1 Groep 75
6.1.2 Consolidatieplicht 76
6.1.3 Integrale en proportionele consolidatie 77
6.1.4 Uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling 78
6.1.5 Consolidatie van onderdelen met vreemde valuta 78
6.1.6 Verschillen enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening 78
6.2 Vrijstellingen 79
6.2.1 Consolidatievrijstelling 79
6.2.2 Beperking consolidatiekring 80
6.2.3 Groepsvrijstelling ex art. 2:403 BW 81
6.2.4 Risico’s groepsvrijstelling 82

7 SPECIFIEKE VOORSCHRIFTEN 85
7.1 Toelichtingen 85
7.1.1 Algemene toelichtingen in de jaarrekening 86
7.1.2 Specifieke toelichtingen 87
7.2 Corporate governance 87
7.3 Landeninformatie 88
7.4 Alternatieve prestatiemaatstaven 89
7.5 Bijzondere rechtspersonen 90
7.6 Bezoldigingsverslag 91
7.7 Dividenduitkering 92

8 WETTELIJKE CONTROLEPLICHT 95
8.1 Wettelijke plicht tot controle van de jaarrekening 95
8.2 Sancties bij niet-naleving controleplicht 96

9 TOEZICHT OP FINANCIËLE VERSLAGGEVING 97
9.1 Beursvennootschappen 97
9.2 Bevoegdheden AFM 98
9.2.1 Verzoek om nadere toelichting 98
9.2.2 Schriftelijke mededeling 98
9.2.3 Verzoek bij de Ondernemingskamer Gerechtshof te Amsterdam 99
9.2.4 Toezicht op halfjaarcijfers 100
9.2.5 Deponering 100
9.3 Jaarrekeningprocedure bij de Ondernemingskamer 100
9.4 Uitspraken Ondernemingskamer over jaarrekeningrechtelijke aspecten 101

10 BELANGRIJKSTE WETGEVING 103
10.1 Titel 9 Boek 2 BW (art. 2:360 t/m 2:414 en 2:447 t/m 2:455) 103
10.2 Overige geselecteerde wetteksten Boek 2 BW 145
10.3 Besluit actuele waarde (art. 1 t/m 12) 158
10.4 Besluit inhoud bestuursverslag (art. 1 t/m 3d) 161
10.5 Besluit instelling auditcommissie (art. 1 t/m 3) 163
10.6 Besluit bekendmaking niet-financiële informatie (art. 1 t/m 8) 165
10.7 Enkele bepalingen uit Wet op het financieel toezicht (Wft) 167

LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN 171
TREFWOORDEN 173