010-4091943

trefwoord

Etymologie: De fascinerende zoektocht naar de oorsprong van woorden

Waarom heet een 'tafel' een tafel? Hoe ontstond het woord 'computer'? Etymologie - de studie naar de oorsprong en geschiedenis van woorden - beantwoordt deze intrigerende vragen. Het onthult hoe taal evolueert, culturen vermengen en menselijke geschiedenis wordt vastgelegd in ons dagelijks taalgebruik. Op deze pagina duiken we in de wereld van de Nederlandse etymologie met hulp van toonaangevende taalwetenschappers en hun baanbrekende werken.

De sleutelwerken binnen de Nederlandse etymologie

Om de herkomst van Nederlandse woorden te doorgronden, zijn er enkele essentiële naslagwerken die elke taalliefhebber zou moeten kennen.

Nicoline van der Sijs
15 eeuwen Nederlandse taal
Als je één expert moet noemen op het gebied van Nederlandse etymologie, is het Nicoline van der Sijs. In '15 eeuwen Nederlandse taal' neemt zij lezers mee op een indrukwekkende historische reis door onze taal, waarbij ze laat zien hoe woorden ontstonden en veranderden.
Boek bekijken
€ 24,90
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Spotlight: Nicoline van der Sijs

Als professor Historische Taalkunde en oprichter van etymologiebank.nl is Nicoline van der Sijs de toonaangevende autoriteit op het gebied van Nederlandse woordherkomst. Haar diepgaande kennis over de historische ontwikkeling van het Nederlands heeft haar internationale erkenning opgeleverd, waaronder de prestigieuze Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs.
Van Dale
Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (Dikke Van Dale)
De 'Dikke Van Dale' is al meer dan een eeuw het standaardwoordenboek van het Nederlands. Wat veel mensen niet weten is dat de etymologische informatie in dit monumentale werk wordt verzorgd door niemand minder dan prof. dr. Nicoline van der Sijs.
Boek bekijken
€ 229,00
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Auteurs die schrijven over 'etymologie'

Regionale ontwikkelingen en dialecten

Etymologie beperkt zich niet tot de standaardtaal. Juist in regionale varianten en dialecten vinden we fascinerende voorbeelden van taalgeschiedenis die nog zichtbaar is in dagelijks gebruik.

Wim Daniëls
Houdoe
In 'Houdoe' duikt taalkenner Wim Daniëls diep in de geschiedenis van deze typisch Brabantse groet. Hij onderzoekt hoe deze uitdrukking sinds de 19e eeuw is ontwikkeld en welke culturele factoren daaraan hebben bijgedragen. Een prachtig voorbeeld van etymologisch onderzoek naar alledaags taalgebruik.
Boek bekijken
€ 15,99
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen
"'Houdoe' is een uniek taaljuweeltje dat de samensmelting van 'houd u goed' tot één compact woord demonstreert. Zulke taalverschijnselen tonen hoe woorden door veelvuldig gebruik verslijten zoals een steen die door water wordt gladgestreken." Uit: Houdoe
Karel Gildemacher
Taal van het Friese landschap
Taal van het Friese landschap door Karel Gildemacher is een schatkamer voor wie geïnteresseerd is in etymologie van plaatsnamen. Het boek laat zien hoe natuurlijke kenmerken, menselijke activiteiten en historische gebeurtenissen vastgelegd zijn in de namen van Friese locaties.
Boek bekijken
€ 34,90
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Etymologie in een bredere culturele context

Woorden vertellen ons niet alleen iets over taal, maar ook over geschiedenis, maatschappelijke ontwikkelingen en culturele uitwisseling.

Philip Dröge
De Tawl
In 'De Tawl' onthult Philip Dröge verrassende Nederlandse wortels van Amerikaanse woorden zoals 'OK', 'dope' en plaatsnamen als Brooklyn en Harlem. Dit boek toont hoe emigratie en culturele invloeden de etymologie van woorden over grenzen heen bepalen.
Boek bekijken
€ 25,99
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen
De Tawl Taal is misschien wel onze meest duurzame exportproduct. Woorden reizen met mensen mee, passen zich aan nieuwe omstandigheden aan, en kunnen eeuwenlang de herinnering aan hun oorsprong bewaren. De Nederlandse invloed op het Amerikaanse Engels laat zien dat kleine taalgemeenschappen grote wereldwijde impact kunnen hebben.
Ewoud Sanders
Het n-woord
Met 'Het n-woord' heeft Ewoud Sanders een belangrijk etymologisch onderzoek verricht naar een controversieel woord. Door terug te gaan naar de eerste vermeldingen en betekenisverschuivingen nauwkeurig te documenteren, toont hij hoe etymologie bijdraagt aan ons begrip van gevoelige maatschappelijke kwesties.
Boek bekijken
€ 20,00
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Spotlight: Ewoud Sanders

Ewoud Sanders combineert als historicus en journalist een unieke benadering van etymologisch onderzoek. Bekend van zijn taalrubriek 'WoordHoek' in NRC, weet hij wetenschappelijke diepgang te verbinden met toegankelijke presentatie. Voor zijn bijdragen aan het Nederlandse taallandschap ontving hij in 2021 de Groenman-taalprijs.

Etymologie als praktisch instrument

Kennis van woordherkomst is niet alleen academisch interessant, maar kan ook praktisch toepasbaar zijn in communicatie en persoonlijke ontwikkeling.

Jan van Setten
Weet wat je zegt
In 'Weet wat je zegt' gebruikt Jan van Setten etymologische inzichten om de diepere betekenis achter alledaagse woorden te onthullen. Door de oorspronkelijke betekenis van woorden te begrijpen, kunnen we bewuster communiceren en misverstanden voorkomen.
Boek bekijken
€ 23,50
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen
"Woorden zijn als archeologische vindplaatsen: wanneer je ze laag voor laag afgraaft, onthullen ze geschiedenis, cultuur en menselijke psychologie. De etymologische oorsprong van een woord bevat vaak wijsheid die we in het moderne gebruik zijn vergeten." Uit: Weet wat je zegt

Etymologie in wetenschappelijk perspectief

Moderne taalkundigen gebruiken geavanceerde onderzoeksmethoden om de historische ontwikkeling van woorden in kaart te brengen.

Fieke van der Gucht Johan De Caluwe Mathilde Jansen Nicoline van der Sijs
Atlas van de Nederlandse taal - Editie Vlaanderen
De 'Atlas van de Nederlandse taal - Editie Vlaanderen' bevat uitgebreide hoofdstukken over woordoorsprong en leenwoorden. Het toont hoe etymologen te werk gaan bij het onderzoeken van woordgeschiedenis en hoe woorden als puzzelstukjes passen in het grotere taalsysteem.
Boek bekijken
€ 39,99
Dit product is niet leverbaar
Jelle Stegeman
Grote geschiedenis van de Nederlandse taal (set)
In de 'Grote geschiedenis van de Nederlandse taal' presenteert Jelle Stegeman talrijke etymologische analyses die laten zien hoe externe invloeden en interne ontwikkelingen samen de Nederlandse woordenschat hebben gevormd.
Boek bekijken
€ 81,99
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen
Grote geschiedenis van de Nederlandse taal (set) De geschiedenis van het Nederlands toont dat talen nooit in isolement bestaan. Leenwoorden, calques (vertalende ontleningen) en betekenisoverdracht tussen talen vormen de grootste bron van taalverandering. Etymologisch onderzoek herinnert ons eraan dat taalzuiverheid een mythe is; alle talen zijn hybride cultuurproducten.

Etymologie voor iedereen

De fascinatie voor woordherkomst is niet beperkt tot taalwetenschappers. Er zijn toegankelijke werken die etymologie voor een breed publiek ontsluiten.

Amsterdam University Press
Waar komt pindakaas vandaan?
Met de prikkelende titel 'Waar komt pindakaas vandaan?' maakt dit boek etymologie laagdrempelig en vermakelijk. Het verklaart de herkomst van alledaagse woorden en uitdrukkingen, waardoor lezers met nieuwe ogen naar hun eigen taalgebruik gaan kijken.
Boek bekijken
€ 15,99
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Conclusie: Waarom etymologie blijft boeien

Etymologie is meer dan een academische discipline; het is een venster op onze gedeelde geschiedenis, cultuur en psychologie. Door de oorsprong van woorden te onderzoeken, ontdekken we verbanden tussen talen, culturen en tijdperken die anders verborgen zouden blijven. Of je nu een taalwetenschapper bent of gewoon nieuwsgierig naar waarom woorden zijn zoals ze zijn, de wereld van etymologie blijft een onuitputtelijke bron van fascinatie en inzicht. Zoals de werken op deze pagina laten zien, is de Nederlandse taal een levend museum waarin duizenden jaren geschiedenis zijn vastgelegd - als je maar weet waar je moet kijken.

Boeken over 'etymologie' koop je bij Managementboek.nl

Producten over 'etymologie'
Overzicht van alle trefwoorden - Overzicht van alle uitdagingen en oplossingen

De bestsellers

Gerelateerde trefwoorden

15-05-2025 04:07

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden