Beschermjassen: Omhullen met Vertrouwde Wijsheid

In een wereld waarin mensen steeds vaker in transitie zijn – tussen culturen, levensomstandigheden of organisatiesystemen – ontstaat kwetsbaarheid. Mensen verliezen hun ankers. Het model Beschermjassen, ontwikkeld door Kitlyn Tjin A Djie, biedt een krachtig alternatief voor het individualistische denken in de Nederlandse hulpverlening. De methodiek erkent dat mensen niet op zichzelf staan, maar ingebed zijn in een rijk weefsel van familie, cultuur en geschiedenis. Door tijdens belangrijke levensfaseovergangen bewust te putten uit die krachtbronnen, ontstaat bescherming die werkt als een warme jas in de kou.

Van Individuele Aanpak naar Systemisch Denken

De kracht van Beschermjassen ligt in de radicale omkering van perspectief. Waar traditionele hulpverlening vaak uitgaat van het individu dat moet veranderen, kijkt deze methode naar het systeem waarin iemand leeft. Kitlyn Tjin A Djie en Irene Zwaan tonen aan dat juist in tijden van transitie – verhuizing, scheiding, culturele verschuivingen – mensen baat hebben bij het hervinden van rituelen, steunfiguren en ankers uit hun eigen cultuur en historie. Het gaat niet om aanpassing, maar om erkenning en versterking van wat er al is.

Toepassingen in Diverse Contexten

Wat begon als een methode in de jeugdzorg, blijkt veel breder toepasbaar. Overal waar mensen onveiligheid en uitsluiting ervaren, biedt de Beschermjassen-benadering uitkomst. In teams, op scholen, in organisaties – steeds gaat het om het scheppen van een omgeving waarin verschillen niet worden weggepoetst maar juist worden erkend als bron van kracht. De methodiek staat haaks op oppervlakkige diversiteitsbenaderingen die vooral gericht zijn op 'gelijke behandeling'. In plaats daarvan vraagt Beschermjassen om oog voor ongelijkheid in uitgangspositie.

Verbinding als Voorwaarde voor Veerkracht

Een cruciaal inzicht uit het Beschermjassen-denken is dat veerkracht geen individuele eigenschap is, maar voortkomt uit verbinding. Mensen die zijn losgeraakt van hun wortels – door migratie, trauma of uitsluiting – missen de ankers die hen stevig houden tijdens stormen. De methodiek helpt hen die ankers terug te vinden, niet door te romantiseren of terug te keren naar het verleden, maar door bewust te maken welke bronnen van kracht beschikbaar zijn. Dat kan een grootouder zijn, een cultureel ritueel, of een verhaal dat van generatie op generatie is doorgegeven.

Beschermjassen in het Onderwijs

De schoolcontext vraagt om bijzondere aandacht. Kinderen uit diverse achtergronden komen in het Nederlandse onderwijssysteem terecht, dat vaak impliciet uitgaat van een bepaalde culturele norm. In Aandacht voor verschil op school laten Irene Zwaan en Kitlyn Tjin A Djie zien hoe leerkrachten en schoolleiders kunnen werken vanuit de Beschermjassen-gedachte. Het gaat niet om aanpassing aan de Nederlandse norm, maar om het creëren van een omgeving waarin elk kind zijn eigen verhaal mag meebrengen en daarvan gebruik mag maken.

Diversiteit als Kracht op de Werkvloer

Ook in arbeidsorganisaties blijkt de Beschermjassen-benadering krachtig. Waar veel diversiteitsbeleid neerkomt op beleefdheid en politieke correctheid, vraagt deze methode om diepere transformatie. Organisaties die écht inclusief willen zijn, moeten erkennen dat mensen verschillende bronnen van kracht hebben en daar ruimte voor maken. Dat betekent soms afwijken van standaardprocedures, luisteren naar onconventionele oplossingen, en accepteren dat niet iedereen op dezelfde manier tot bloei komt. Het vraagt leiders die durven los te laten én tegelijk stevig aanwezig zijn.

De Toekomst van Inclusieve Begeleiding

Beschermjassen is meer dan een methode – het is een fundamenteel andere manier van kijken naar mensen in transitie. In tijden waarin steeds meer mensen zich gedesoriënteerd voelen, waarin diversiteit toeneemt en spanningen oplopen, biedt deze benadering een waardevol alternatief voor polarisatie en assimilatiedruk. De methodiek erkent dat mensen niet hoeven te kiezen tussen hun wortels en hun toekomst. Integendeel: juist door stevig verbonden te blijven met je herkomst, kun je de transitie naar iets nieuws veilig maken. Dat inzicht is relevant voor hulpverleners, coaches, leiders en iedereen die werkt met mensen in verandering. Beschermjassen nodigt uit tot een zorgvuldiger, respectvoller en uiteindelijk effectiever omgaan met verschillen. Niet door ze te negeren of glad te strijken, maar door ze te omarmen als bron van veerkracht en kracht.