Recensie

Goede verhalen zijn zelden waar - Smakelijk boek over verhalen

Sappige verhalen, wie is er niet dol op? Vooral over iets spannends, zoals enge ziektes, vreselijke rampen, of gevaarlijke boeven. Wie sterke verhalen vertelt, kan rekenen op aandacht. Dat het verhaal rammelt of de bron niet klopt, daar kijken wij als luisteraars voor het gemak overheen.

Freija van Duijne | 14 mei 2020 | 1-2 minuten leestijd

Door de werking van ons brein laten we ons maar al te graag meeslepen in verhalen en blijkt ons boerenverstand te kort te schieten. Harald Merckelbach presenteert in Goede verhalen zijn zelden waar een breed pallet van opmerkelijke verhalen over bekende en minder bekende figuren uit de geschiedenis. Hij laat ons meekijken met de oordeelsvorming van psychiaters, artsen en psychologen, juristen en rechters.

In vierenveertig korte, smakelijke verhaaltjes doet Harald Merckelbach zijn verhaal. De parapsychologie moet het bij uitstek hebben van goedgelovigheid en de honger naar verhalen over onverklaarbare verschijnselen en raadselachtige verbanden. Maar lacherig doen over onschuldige gekkies is niet primair waar het Merckelbach om te doen is. Schadelijker wordt het wanneer psychologen mensen valse herinneringen aanpraten, of bij behandelingen tegen dyslexie terwijl de diagnose het gevolg is van overdiagnostiek. Voorspellende psychologische profielen blijken eveneens een totale dwaling, terwijl er toch naar wordt geluisterd in rechtszalen. Met terugwerkende kracht een diagnose stellen op basis van een inktvlekkentest of persoonlijkheidskenmerken, is nog altijd de praktijk van legio deskundigen met deftige titels. Niet zelden klinkt er ironie en soms sarcasme door in Merckelbach's toon.

In het laatste deel gaat Merckenbach in op de denkpatronen en mentale valkuilen. Hierbij grijpt hij terug op het pionierende werk van Daniel Kahneman, Ons feilbare denken. Deze analyse mist enigszins in de eerdere delen van het boek, die daardoor wat anekdotisch blijven. Hij sluit af met de kwaadaardige cultuur van nepnieuws en komplottheorieën op het internet, zoals over de relatie tussen het 5G-netwerk en het Coronavirus. Bemoeiend is zijn suggestie dat je kinderen kunt trainen om onderscheid te maken tussen serieuze berichten en lulkoekverhalen. Dat lijkt geen overbodige luxe.

Freija van Duijne was van 2013 tot 2018 voorzitter van de Dutch Future Society. Zij heeft meer dan tien jaar werkervaring als toekomstverkenner en strateeg in diverse overheidsorganisaties. Freija werkt vanuit haar bedrijf Future Motions en geeft trainingen en lezingen op gebied van toekomstverkennen. Ze schreef zelf ook een boek: Toekomstverkennen. Ze maakt deel uit van het collectief van toekomstdenkers voor de trendrede.

Over Freija van Duijne

Freija van Duijne was van 2013 tot 2018 voorzitter van de Dutch Future Society. Zij heeft meer dan tien jaar werkervaring als toekomstverkenner en strateeg in diverse overheidsorganisaties. Freija werkt vanuit haar bedrijf Future Motions en geeft trainingen en lezingen op gebied van toekomstverkennen.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Boek bij dit artikel

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden