De ervaringen die zij heeft opgedaan in het trainen van mensen, waaronder de FBI, is gebaseerd op het kijken naar kunst. Een zeer uitdagend en origineel boek dat leest als een trein. De belofte van De kunst van het waarnemen? Nooit meer zien op dezelfde manier.
Een interessant uitgangspunt om mensen te leren kijken aan de hand van kunstwerken, met name schilderijen. Door ze even weg te halen uit de gebruikelijke context dwing je ze scherp te kijken. Het blijkt al snel dat dit geen geringe opgave is. Herman laat in haar boek veel kleurenfoto’s zien van schilderijen en vraagt de lezer die goed te bekijken. De overhoring volgt een bladzijde later wanneer het schilderij uit beeld is. Ik word me pijnlijk bewust dat ik niet goed ‘kijk’. Misschien kijk ik wel maar ik moet observeren: gericht kijken, details waarnemen en die zo objectief en feitelijk mogelijk weergeven. Het blijkt dat dit een vaardigheid is die te verbeteren valt en waarin iedereen zich kan bekwamen.
Kunst bevat alles wat we nodig hebben, stelt Herman, om onze waarneming, inzichten en communicatievaardigheid te verbeteren. Kunst speelt m.i. momenteel niet zo’n grote rol in de wereld van management maar het is niet moeilijk voor te stellen dat perspectiefwisseling tot verrassende resultaten kan leiden. En wanneer we de auteur - die een behoorlijke staat van dienst heeft in het verzorgen van trainingen in het leren observeren aan de hand van kunst- mogen geloven heeft ze de waarneming van haar cursisten flink verbeterd. Je zou je kunnen afvragen voor welke organisaties de waarneming een belangrijke rol speelt. Voor de hand ligt het om ziekenhuizen, de politie, de FBI, de brandweer te noemen, die ook door Herman worden opgesomd, maar ik denk dat de lijst oneindig lang is: elke organisatie zal goed moeten kunnen waarnemen.
Wat maakt dit boek interessant? Allereerst de enorme kennis van de auteur. Het zijn haar ervaringen van allerlei praktijksituaties en trainingen en die gecombineerd met de nodige anekdotes, die ervoor zorgen dat je je geen moment verveelt als lezer. De verschillende kleurenfoto’s missen hun uitwerking ook niet: het is uitdagend om je waarneming te oefenen op de schilderijen die de auteur je aanbiedt. Daarnaast is het ook de schrijfstijl van Herman die dit tot een aan te raden boek maakt. Toch is het niet alleen een boek met plaatjes kijken met daarover vragen krijgen en de goede antwoorden een bladzijde verderop lezen. Nee, het is de diepgang die de auteur weet aan te brengen, de verwevenheid van de concepten, en de zeer heldere uitleg die dit boek tot een belangrijk boek in dit genre maken.
Het boek is opgezet langs de volgende thema’s: beoordelen, analyseren, formuleren en aanpassen. Over elk thema krijgt de lezer handvatten aangereikt om zijn eigen observatievermogen te verbeteren. Ik denk dat Amy Herman de belofte van De kunst van het waarnemen meer dan waarmaakt!
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat. Hij is auteur van de boeken Meegaan of dwarsliggen, Werkvormen voor managers en Leidinggeven kun je zelf. Samen met meerdere auteurs schreef hij onder red. van Rob van Es het boek Praktijkboek Veranderdiagnose en samen met Peter van den Boom schreef hij Theatervoorstellingen in organisaties. Naast zijn schrijfactiviteiten is hij spreker en organiseert hij trainingen en seminars over actuele managementthema's.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
