Onderzoek en advies staan centraal in de stage die de meeste hbo-opleidingen in (het eerste semester van) hun derde jaar plannen. De onderwerpen voor dat onderzoek worden niet door het instituut aangereikt, die moeten de stagebedrijven leveren. Want iedere vorm van schoolsheid wordt in deze stage vermeden; de student treedt voor het eerst op als junior consultant en moet na een maand of vier een antwoord hebben gevonden op vragen als: hoe komt het dat zoveel jonge mensen overstappen naar een andere bank als ze achttien zijn en hun jongerenrekening ophoudt te bestaan (en hoe kunnen we dat voorkomen)? Hoe krijgen we als voetbalclub meer mensen in ons stadion en kan relatiemanagement ervoor zorgen dat onze sponsoropbrengsten substantieel worden verhoogd?
Bij de opleiding MER (Management, Economie en Recht) van de Hanzehogeschool Groningen doen ze dat ook, maar dan wat gerichter. Sinds enige tijd draait daar het zogenaamde MVO-project, wat inhoudt dat studenten binnen een bedrijf via een multidisciplinair onderzoek een balans zoeken tussen de inmiddels bekende MVO-P’s: profit, people en planet. Daaraan doen dus alleen bedrijven mee die werk willen maken van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Focussen heet dat en dat is niet eens zo’n gekke keus, want het wordt zo gemakkelijker studenten optimaal toe te rusten voor zo’n uiterst serieuze studieopdracht.
Binnen dat kader moet Verantwoord ondernemen door bedrijven zijn waarde bewijzen. Het krap honderd dertig pagina’s tellende boekje is geschreven door Dick van der Meijden en wordt uitgegeven bij Berghauser Pont Publishing, namen die je vaker tegenkomt als het om milieu-aangelegenheden gaat. Het belicht de inhoudelijke aanpak van de adviesrol die de MER-studenten van de Hanzehogeschool Groningen tijdens hun derdejaars stage op zich nemen en wil zo een handleiding zijn bij het opzetten en uitvoeren van een MVO-project.
Centraal in het boek staat de vraag wat bedrijven of andere organisaties kunnen doen als ze willen overgaan tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. Volgens Van der Meijden levert een stapsgewijze benadering de beste resultaten op en die benadering heeft hij ook als leidraad voor zijn betoog gekozen: baken het uit te zoeken probleem af, verzamel voldoende gegevens, brainstorm met andere mensen over mogelijke oplossingsrichtingen, kies voor de juiste oplossing via besluitvorming met voldoende draagvlak en realiteitszin en neem in je uiteindelijke advies ook voorstellen mee voor een succesvolle implementatie. Iedere stap wordt voorzien van een bescheiden stukje theorie - de inhoudelijk voeding - en een verhelderende casus. Het slothoofdstuk bestaat uit een zestal uitgewerkte casussen. Ten slotte is er nog een bijlage waarin alle criteria worden genoemd waaraan een plan van aanpak moet voldoen.
Volgens de auteur is zijn boekje niet alleen geschikt voor ‘groene’ Groningse MER-studenten, maar ook voor andere hbo-opleidingen. Daar moeten ze immers ook stage lopen en scripties schrijven. Ik betwijfel echter of dat een geschikte keus zou zijn. Natuurlijk kun je ‘Verantwoord ondernemen door bedrijven’ lezen als een handleiding voor iedere derdejaars stageopdracht in het hbo, maar ik ben bang dat bij andere studierichtingen de inhoud te veel afleidt van de te volgen procedure. ‘Verantwoord ondernemen door bedrijven’ is echt een boekje voor MVO-opdrachten. Duidelijk van opzet, prettig leesbaar en voor dat doel prima te gebruiken. Niet minder, maar ook niet meer.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.
