De klapschaats is innovatie. De Senseo ook en de iPhone vermoedelijk ook. Maar een innovatie is wat anders dan innoveren. Innoveren is vooral gestructureerd in stappenplannen nadenken waar je uit wilt komen met een innovatief idee. En innoveren is – in de woorden van Klaas Koops – pas geslaagd als de introductie van de innovatie een succes is. De klapschaats is bijvoorbeeld pas een succes geworden nadat een middelmatige schaatser er successen mee ging boeken. Min of meer toevallig dus. In de definitie van Koops is dat een mooie innovatie, maar niet de resultante van gestructureerd nadenken/ innoveren.
Daarvoor moet je ‘de acht’ er dus op naslaan. Aanvankelijk ging de auteur op zoek naar kritische succesfactoren van innoveren, maar dat bleken er te veel. Hij is ze vervolgens gaan clusteren en kwam bij de acht bepalende factoren uit. Eén daarvan is urgentie. Zolang er geen urgentie is, zal innoveren een lang en slopend proces worden. Het risico van vaagheid is heel erg groot. En wordt er geen leiderschap (een van de andere factoren) getoond, dan zal het vermoedelijk ook niet meevallen om een innovatief project tot een goed einde te brengen. Lastig voor de gebruiker van het Koops-model is dat hij geen keus heeft tussen één van de acht, nee, het gaat om alle acht! Hij of zij moet constant het lijstje ernaast houden, anders gaat het vroeg of laat vermoedelijk toch mis.
Steve Jobs van Apple heeft het lijstje van Koops er niet bij gehad toen hij de iPhone ging ontwikkelen. Koops durft echter wel de stelling aan dat ‘achteraf gezien de iPhone vermoedelijk aan alle acht de factoren heeft voldaan in het innovatieproces’. Wat de factor leiderschap betreft, hoeven we er niet aan te twijfelen dat deze aanwezig was. De urgentie is ook wel duidelijk. De wereld wil communiceren. Maar Koops weet zeker dat ook aard, praxiscultuur, integraliteit, prototypen, consolidatie, succes allemaal gedurende het proces in de gaten zijn gehouden. Bewust of onbewust.
Aardige van het boekje is dat er bekende voorbeelden van innovatie voorbijkomen die inzichtelijk maken wat de auteur bedoelt met innoveren of innovatie. Het is ook evident dat je niet zo maar mensen in organisaties los moet laten met een innovatieve opdracht. Succesvol innoveren is een resultante van nadenken en gestructureerd werken. Prima als daar creativiteit bij komt. ‘Trial & error’ is onlosmakelijk verbonden met innoveren, maar houd altijd de grote lijn in de gaten. Keer steeds weer terug naar ‘de acht’ om te monitoren of de innovatie uiteindelijk succesvol zal zijn.
Maak innoveren dan ook niet te groot, adviseert Koops. Grote wollige projecten zullen niet werken. Het Innovatieplatform is een resultante van een politieke ambitie en niet van de nummer één van Koops-lijst: urgentie. Daarom gedoemd te mislukken.
