Stra

'Stra' is inderdaad een woordenboek in die zin dat het van A naar Z loopt en een 40-tal verhaaltjes kent die bij een woord horen. A staat voor Aanwezigheid, de B voor Bedrijfskunde, de M voor Managers en voor de Z hebben ze geen woord kunnen vinden. Feitelijk zijn het een 40-tal columns in alfabetische volgorde neergezet. Sommige van die columns zijn slechts één en anderen zijn vijf bladzijden lang. De korte verhalen zijn wat je van filosofen mag verwachten: er wordt gefilosofeerd over de manier van denken achter, in dit geval, het managementdenken. En dat doen ze op een leuke, onderhoudende manier waarbij je eigen denken wordt geprikkeld. Soms lees je iets wat je al weet, maar daarbij gaan ze toch nog vaak een stap verder. Dat zegt natuurlijk vooral ook iets over mijn eigen onweldenkendheid. Iets wat verder opvalt is het taalgebruik, wat zo nu en dan behoorlijk ongebruikelijk is voor een managementboek. Ik citeer uit de 'Grens': 'Klootzakken willen altijd muren. Ze denken dat het helpt. En voor korte tijd helpt het ze ook. In feite is het echter een onderdrukkingsmechanisme. Zijzelf kunnen over de muur heenkijken, maar degenen die ze bouwen kunnen dat niet. De bouwers verkeren in de waan van doelmatigheid en veiligheid, maar in feite worden ze verneukt door de leiders...' Het verhaal de 'Cartesiaan' is misschien wel de aardigste bijdrage. Je probeert een vlieg te vangen, dat lukt niet, je gaat redeneren, je denkt jezelf een assenkruis in je hoofd en probeert de vlieg daarin te plaatsen. Je bent heel tevreden, je hebt de werkelijkheid objectief op afstand gezet. Het assenstelsel stelt je in staat je ogen te sluiten voor een enorme hoeveelheid interessante en misschien niet zo interessante dingen - hoe ziet de vlieg er bijvoorbeeld uit? Verder hier en daar prachtige woorden als kwaakspraak en wegdenken. 'Stra' is vanzelfsprekend geen how-to-do-boek. Het is zalig onpraktisch en ook niet eenvoudig te doorgronden. Wat is bijvoorbeeld de magneet bij beide heren die heeft geleid naar deze selectie van woorden en verhalen? Het boek zeikt managers behoorlijk af (hypes wijzen hen de weg) zoals de laatste maanden wel meer gebruikelijk is in de pers. Maar gelukkig komen Ten Bos en Kaulingfreks bij de letter M (Managers) voor deze stakkers op en vinden ze het een mediahetze als deze beroepsgroep bij het TV-programma Rondom Tien wordt afgeserveerd. Dat zal het tegendraadse zijn van filosofen en andere dwarsdenkers. De visie achter het boek is mij niet duidelijk, maar het blijven alle 40 interessante beschouwingen. 'Stra' is bij uitstek een boek dat zich leent voor een website waarbij later nieuwe woorden kunnen worden toegevoegd, maar van een bijbehorende website is mij niets gebleken. Het fenomeen Managementfilosoof had niet mogen ontbreken bijvoorbeeld. Verder blijkt het boek nogal gekant tegen strategen en strategie (Strategie is de beste discipline om wonderen de wereld uit te helpen). Het boek had dan ook de titel 'Stra Tegen' kunnen hebben. Je wordt er wijs van zonder direct toepasbare kennis. De vraag is altijd hoeveel werkelijkheden je wilt insluiten en uitsluiten. Best knap overigens dat managers hun salarissen waar weten te maken door zoveel werkelijkheden uit te sluiten. Hoe hoger het salaris, hoe meer er wordt uitgesloten, lijkt me een aardige en realistische hypothese.