Iedereen

'Iedereen' begint met een verhaal van een vrouw die haar telefoon in een taxi laat liggen. In eerste instantie denk je 'botte pech, die ziet ze nooit meer terug'. De vrouw weet echter de telefoon te traceren en vraagt deze terug. De vinder weigert dit omdat hij denkt sterk te staan. Totdat met behulp van de zogenaamde moderne media een beweging in gang gezet wordt die uiteindelijk leidt tot de terugbezorging van deze telefoon. In feite wordt het publiek een machtsmiddel dat eenvoudig te mobiliseren blijkt te zijn. Clay Shirky toont aan dat een groep mensen meer is dan de som van een aantal individuen. Als iedereen zijn eigen netwerk mobiliseert en de personen in dat netwerk doen dat ook, ontstaat er in korte tijd een enorm bereik. De auteur noemt dit fenomeen 'van informatie delen via samenwerken naar collectieve actie'. Internet en andere media maken het mogelijk om met iedereen 'connected' te zijn.

Een mooi voorbeeld van het bereik van een netwerk zijn de acties die in Wit-Rusland gehouden werden tegen de machthebbers. Als blijk van protest paste het publiek de zogenaamde flashmobs toe. Dit houdt in dat iedereen wordt opgeroepen (via internet en mobile media) om tegelijkertijd op een bepaalde plaats iets te doen. Bijvoorbeeld een ijsje eten. Iets dat niet verboden is maar wel demonstreert hoe sterk een groep kan zijn - zeker als daar massaal gehoor aan wordt gegeven. In Wit-Rusland leidde dit tot de arrestatie van een aantal mensen die een ijsje aten. Maar het werd ook gefilmd en gefotografeerd en razendsnel beschikbaar gesteld voor de pers in de rest van de wereld. Leg dan maar eens uit waarom ijsjes-etende burgers worden gearresteerd. Naast de techniek geeft Shirky ook mogelijkheden door middel van voorbeelden. De titel roept in eerste instantie misschien het gevoel op 'wat is daar nog over te vertellen dat ik nog niet weet?' Maar de auteur weet u te verrassen. Het onbekende zit niet in de technieken, maar in de mogelijkheden van nieuwe media. De voorbeelden die hij gebruikt, spreken voor zich. Een individu is geen individu meer, als u dat denkt, loopt u het risico de situatie te onderschatten. De auteur legt hierbij zowel de negatieve als de positieve kant van de zaak uit. Het delen van informatie is tegenwoordig bijvoorbeeld geen punt meer. Bij calamiteiten gebeurt het momenteel al dat er binnen enkele minuten al beelden beschikbaar zijn, weliswaar opgenomen door toevallige passanten, maar toch beelden. Voor persfotografen is het haast nog onmogelijk om als eerste bij een dergelijke calamiteit te zijn. Het boek 'Iedereen' herbergt meer dan ik in eerste instantie vermoedde. De mogelijkheden van de digitale netwerken zijn groot; ik heb het gevoel dat we pas een fractie van de mogelijkheden door hebben. Alert blijven dus is het devies. Onderschat individuen niet, want die bestaan feitelijk niet meer. Maar ook: wat zijn de mogelijkheden om groepen te laten ontstaan en die in beweging te zetten? Ik denk dat we de komende jaren nog vele voorbeelden zullen ervaren.