Schrijven gaat de goeroe-in-spé blijkbaar gemakkelijk af. Prachtige volzinnen zijn aan het papier toevertrouwd, en dat op een ogenschijnlijk gemakkelijke manier. Toch weten we als lezer dat Buckingham alles minutieus moet hebben voorbereid omdat het grootste gedeelte van zijn ervaringen gebaseerd is op onderzoek. Een van de boodschappen van Buckingham is dat er een essentieel verschil is tussen managers en leidinggevenden. Managers zijn gefocust op het succes van hun medewerkers, terwijl leiders hun focus richten op de toekomst. Dit is een regelmatig terugkerend thema in veel boeken over leiderschap: het onderscheid tussen managers en leiders. Of dat voor organisaties een praktisch onderscheid is, zal nog moeten blijken.
Wanneer Buckingham beweert dat niet iedereen leidinggevende kan zijn, stelt hij een belangrijk punt aan de orde. Hij gelooft niet in de maakbaarheid van leiderschap: sterke leiders worden zo geboren. Daarmee zet hij de boel goed op scherp en hij houdt organisaties meteen een spiegel voor in hun drift om iedereen maar 'omhoog' te pushen. De boodschap van Buckingham, die hij overigens in al zijn werken duidelijk laat doorklinken, is dat we mensen moeten helpen hun sterke punten te ontwikkelen en niet hun zwakke. Het is een 'dubbelslag' die nodig gemaakt moet worden in organisaties: allereerst moet dit principe los gelaten worden op leidinggevenden die het vervolgens moeten toepassen op hun medewerkers. Sterke managers moeten hun medewerkers uitdagen hún sterke punten verder uit te bouwen. Maar dat is een kleine revolutie in een wereld waarin 'management by exception' een geliefde leiderschapsstijl is. Sterke punten benutten betekent dat de uitdaging of de taak zich net iets boven het niveau van de lerende moet bevinden. De manager dus in de rol van de coach die heel selectief de juiste taak kiest. Met betrekking tot het belangrijkste onderscheid van de leidinggevende stelt Buckingham dat deze in staat moet zijn om boven de verschillen van de individuele medewerkers uit te stijgen. Deze vaardigheid zag hij terug bij de voormalig burgemeester Giuliani van New York. Deze wist zich ten tijde van 9/11 te concentreren op die paar emoties of behoeften die mensen met elkaar gemeen hadden. Sterke leiders verbinden dus, ze zoeken naar en zorgen voor gemeenschappelijkheid. Op die manier geven zij concreet vorm aan een betere toekomst. Buckingham strooit kwistig met diverse onderzoeksgegevens en verbindt daar zo zijn eigen conclusies en theorieën aan. Deze klinken weliswaar heel plausibel, maar het zal nog moeten blijken of ze de tand des tijds kunnen doorstaan en praktische waarde hebben voor organisaties. Voorlopig moeten we Buckingham het voordeel van de twijfel gunnen met al zijn opvattingen. Zijn boek 'Die ene essentie van leiderschap' zet aan tot denken en durft tegen heilige huisjes aan te trappen. Dat is al heel wat in een wereld waarin veel auteurs elkaar telkens maar na kraaien en kwistig citeren
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
