Dit in de veronderstelling dat de wereldbevolking zal blijven groeien. In dit perspectief hebben Bricker en Ibbitson verrassend nieuws. Voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid kiezen we er bewust voor om niet te groeien. Vruchtbaarheidscijfers dalen wereldwijd. In veel landen zal het inwonersaantal dramatisch dalen.
Deze week nog (17 juni 2019) bracht de Verenigde Naties het nieuws naar buiten dat de wereldbevolking in 2100 naar 11 miljard zal stijgen.[1] Bicker en Ibbitson betwijfelen dit. Overal waar deze onderzoekers en journalisten zijn geweest ontmoeten ze jonge mensen die wachten met kinderen krijgen, en als het zo ver is minder kinderen krijgen.
De dynamiek die ze tegenkomen is overal hetzelfde. Steeds meer mensen wonen in de stad, waar een groot gezin hogere kosten betekent, meer schoenen kopen en dat soort dingen. Vrouwen hebben steeds vaker een (hogere) opleiding, waardoor ze later aan kinderen beginnen. Zelfs bij inheemse bevolkingsgroepen met traditioneel hoge geboortecijfers is een flinke daling te zien, want ook daar trekt men naar de stad. Bicker en Ibbitson constateren dat nergens, maar dan ook nergens overheden en religieuze instituten erin slagen de geboortecijfers weer omhoog te krijgen als de daling eenmaal is ingezet.
Enigszins fronsend observeren ze de xenofobe houding van landen die sterk tegen de komst van immigranten zijn gekeerd. Landen die kennelijk liever hun bevolking zien krimpen en op ten duur uitsterven dan zich ziet mengen met vreemdelingen. In dat opzicht blijven de Verenigde Staten nog altijd immigranten aantrekken, ondanks de discussies over de grensmuur en anti-immigratie-geluiden. De auteurs komen uit Canada. Een land bij uitstek dat weet hoe z’n voordeel te doen met immigratie.
Bicker en Ibbitson schetsen een toekomstbeeld van stedennetwerken. Inwoners van steden kunnen toe naar een welvaartspeil met een lagere ecologische voetafdruk dan inwoners van het platte land. Bij een kleinere wereldbevolking zou de natuur zich kunnen herstellen. Innovatie, verstedelijking en bevolkingskrimp zou kunnen leiden tot een schonere en gezondere wereld. Zo hoeft het helemaal niet slecht af te lopen met de mensheid.
Over Freija van Duijne
Freija van Duijne was van 2013 tot 2018 voorzitter van de Dutch Future Society. Zij heeft meer dan tien jaar werkervaring als toekomstverkenner en strateeg in diverse overheidsorganisaties. Freija werkt vanuit haar bedrijf Future Motions en geeft trainingen en lezingen op gebied van toekomstverkennen.
