Wat zijn in uw definitie megatrends?
Een megatrend is een verandering die zich over een langere periode van minstens vijf tot tien jaar uitspint. De omvang ervan neemt toe in de loop van die periode. De verandering heeft effect op een substantieel deel van de (wereld)bevolking en de trend is onontkoombaar. Een reeks stormen is geen megatrend, klimaatverandering wel.
U begint uw boek met het voorbeeld van Henry Ford en zijn vermaarde T-Ford. Waarom is dat zo’n goed voorbeeld van een megatrend?
Het voorbeeld geeft aan waarom het belangrijk is om naar lange-termijntrends te kijken. Wat Ford niet inzag en waarom ze heel vroeg in de problemen zijn gekomen, is dat er een maatschappelijke wens op gang kwam naar meer producten op maat, naar customization. Ford stelde: het maakt niet uit wat voor een kleur auto het is, als het maar een zwarte is. In de huidige tijd werkt dat kwadratisch want veranderingen gaan veel sneller dan in de tijd van meneer Ford.
Hoeveel megatrends zijn er wat u betreft?
Op dit moment heb ik een lijst van zestig megatrends die ik volg. Er zijn er ongetwijfeld meer en soms zijn de grenzen van een trend ook wat diffuus.
Laten we eens wat megatrends doornemen: wat is de evolutie van de marktstaat?
Het is een trend van McKinsey waarmee ze aangegeven dat de grens tussen verantwoordelijkheden van overheden en de private sector komt te vervagen. 35 procent van de rijkste entiteiten in de wereld zijn inmiddels ondernemingen; 65 procent zijn landen. Private ondernemingen nemen meer en meer de verantwoordelijkheden van overheden over. Dat wordt versterkt door de huidige crisis. Overheden zullen vermoedelijk niet al hun maatschappelijke taken kunnen blijven vervullen.
Een andere megatrend: de GRIN-techonologie dat staat voor: genetica, robotica, informatica en nanotechnologie.
We hebben inmiddels de mogelijkheid om in ons lichaam te interveniëren en we kunnen zelfs nu al zien welke toekomstige ziektes we zullen hebben. Door technologie toe te laten zullen we ons lichaam veel beter kunnen monitoren. Dat heeft onder meer grote gevolgen voor de healtcare of de farmaceutische sector. Zorginstellingen zullen partnerships moeten gaan afsluiten met verzekeraars of technologiebedrijven.
Zijn megatrends sciencefiction of is het veel dichterbij?
Ik kijk naar tendensen en ontwikkelingen die nu plaatsvinden en nu al mogelijk zijn. Dat is zeker geen sciencefiction. Kijk naar de GRIN-technologie, die is nu al mogelijk alleen is het onduidelijk hoe die zal evolueren.
In uw boek zien we ook min of meer bekende megatrends als vergrijzing, generatie Y, verstedelijking, enzovoort. Die kennen we wel. Is de boodschap van uw boek ook: we kennen ze wel, maar we doen er zo weinig mee?
Doel is inderdaad om ondernemingen meer te laten nadenken over lange-termijnontwikkelingen. Veel bedrijven doen dat nog te weinig. Ze zijn te veel bezig met korte--termijnproblemen. Maar als ze niet nadenken over de periode over vijf tot tien jaar, zullen ze op termijn concurrentievoordeel gaan missen.
Een grafiek in uw boek laat zien dat je in Europa niet moet zijn komende decennia. Duitsland maakt bijvoorbeeld tussen nu en 2050 een vrije val in het BNP.
Dat is een relatieve positie ten opzichte van landen als China en Brazilië. Het wil niet zeggen dat Duitsland minder welvarender wordt. Er is een groot verschil tussen welvaart en economische groei, maar de verhoudingen zullen zeker danig gaan verschuiven.
Wat is de missie van uw boek? Wat moeten mensen doen als ze in willen spelen op megatrends om concurrerend voor de toekomst te zijn?
Doe eens een trendanalyse. Kun je tot ideeën komen voor de lange termijn zodat je concurrerend kunt blijven? Selecteer megatrends, bespreek megatrends, bepaal wat de impact is op uw organisatie en pas ze aan binnen uw strategie.
