Seks

Omdat better safe than sorry een van mijn levensmotto’s is, kies ik voor boeken die kritische kanttekeningen plaatsen. Dus liever The Age of Surveillance Capitalism van Shoshana Zuboff of The Big Nine van Amy Webb in de reiskoffer dan de toch wat pseudo-optimistische woorden van Max Tegmark in Life 3.0.

In tijden waarin nepnieuws welig tiert, en steeds meer de discussie domineert, is Spookcijfers van Tom Nierop en Nart Wielaard een meer dan aardig boek. Net als Feitenkennis (feiten op basis van cijfers, en cijfers op basis van feiten) van Hans Rosling, en Liegen met cijfers (basaal en ondanks publicatiedatum 1954 niet verouderd) van Daryll Huff. Uit betrouwbare bron van Daniel Levitin is ook zeer de moeite waard, vooral het deel waarin ‘wetenschappelijk redeneren’ wordt geanalyseerd. Met deze boeken in de hand is het winnen van een ‘twitter discussie’ een peulenschil. Er zijn ook boeken met fakenews als titel op de cover maar die zijn vaak nogal ideologisch gekleurd en daarmee zelf ook enigszins nepnieuws. In Spookcijfers laten de auteurs zien hoe we gemanipuleerd worden door cijfers die de verkeerde indruk wekken, nét niet correct zijn, of zelfs gewoon onzin. En dat heel toegankelijk aan de hand van vele en herkenbare voorbeelden waarin meteen zonneklaar wordt hoe je slordig cijferwerk kunt herkennen en toetsen.

Iets serieuzer is China. Denk alleen maar 5G. Of het ‘feit’ (dixit de eerder genoemde Hans Rosling) dat China binnen één arbeidsleven de wereldmacht naar zich toetrekt. AI Superpowers van Kaifu Lee is hier een mooie state of the art introductie (en past bij dat andere must read onderwerp, AI dus). Volgens Lee zal China op middellange termijn de VS gaan evenaren op het gebied van AI, en daarmee dus de absolute economische wereldmacht worden. Tenzij. Tenzij ‘we’ bereid zijn om typisch westerse waarden en principes in te leveren. Een heus dilemma dus.

Een lijst met aanbevelingen is niet compleet zonder een aantal ‘witte raven’, in dit geval boeken die in mijn koffer gaan. Niet geheel toevallig zijn dat twee boeken van Maven Publishing: Next Nature van Koert van Mensvoort, en De coders van Clive Thompson. In Next nature gaan we lezen dat technologie onze natuurlijke toekomt is. We, de mens dus, zijn er nog maar net, en dat zal de natuur weten. Technologie wordt een integraal onderdeel van die natuur. Niet terug maar vooruit naar de natuur, aldus de auteur. In De coders krijgen we een kijkje in het hoofd van programmeurs, volgens Thompson niet minder dan ‘de machtigste beroepsgroep ter wereld’. Wie zijn die mensen, wat beweegt ze, waarom doen ze wat ze doen? Als je weet dat algoritmes ons leven straks kunnen maken of breken, dan zijn dit heel legitieme vragen.

Natuurlijk zijn er ook heel veel niet-managementboeken die zonder meer in de rolkoffer kunnen. Ik wil er twee uitlichten, omdat ze naast erg goed geschreven de toch wel ondraaglijke leegte van de middle aged man beschrijven, de vijftiger die terugkijkt op zijn verleden en dan moet constateren dat ie in een tamelijk lege tunnel aan het staren is. Het enige licht in die tunnel is wat eens onvoorwaardelijke liefde en seks was, precies datgene dat nu is gedoofd, of minimaal bezoedeld. (Beide boeken gaan natuurlijk over meer, niet voor niets vallen beide titels onder de noemer existentiële werken, maar dat moet u zelf maar lezen.) Ik heb het dan over Serotonine van Michel Houellebecq, en Niemand bleef van Alfred Birney (bekend van De tolk van Java, om dit boek te schrijven heeft de auteur zijn dagboek gestaakt). Een feest (nou ja) van herkenning voor wie het aangaat, een serieuze waarschuwing voor wie het te wachten staat. Fijne vakantie!