'Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg'. Typisch zo'n uitdrukking waar veel Nederlanders fanatiek aanhanger van zijn. Jammer, want wat zou het toch fijn zijn als we in het zakenleven wat meer zakelijkheid en professionaliteit laten zien. Niet meer meegaan in de massa, maar opvallen op een positieve manier. Een manier waarmee we laten zien dat we respect hebben voor de ander en een manier die ons nog meer succes oplevert.

'Toen, op bevel van de HEER, spuwde de vis Jona uit op het land.' (Jona 2:11) Zo wordt in de Bijbel degene die gevangen zit in de walvis, er weer uit geworpen. Peter Klomp beschrijft in zijn boek 'Laat de walvis niezen' een hedendaagse strategie om te ontsnappen uit de walvis. Een positief en inspirerend boek.

Nooit eerder werd er zoveel geschreven over de wereldwijde energievoorziening. Vreemd is dat niet, want wie een jaartje of dertig de toekomst in kijkt, ziet hoe donkere wolken zich samentrekken boven alle verworvenheden die de westerse vrije wereld de afgelopen eeuw heeft weten te realiseren. Ze werden gevoed door een gedurende de twintigste eeuw alsmaar groeiende stroom olie, aangevuld met een vooral de laatste jaren onstuimig groeiende hoeveelheid gas.

'Wisselende contacten', met als subtitel 'de ontmaskering van de coachingsrelatie', is een boek dat geschreven is voor coaches. Nu ben ik dat niet, tenminste ik oefen het vak niet als dusdanig uit. Op het gebied van coaching kan ik het boek inhoudelijk dan ook moeilijk beoordelen, maar ik geef wel al een kleine twintig jaar leiding aan een wisselende groep medewerkers. 

Een breed samengesteld overzicht van artikelen met onderzoeksbevindingen over het managen van innovatie. Oftewel, 'Innovatie(f) organiseren', onder redactie van Petra de Weerd-Nederhof, Bart van Looy en Klaasjan Visscher. De artikelen geven een helder beeld van nationaal (Nederlands en Belgisch) en internationaal onderzoek naar het karakter en de effectiviteit van innovatie, productontwikkeling en samenwerking met partners en wat dit vraagt van managers en bestuurders. Al met al een mooie verzamelbundel. De moeite waard voor de lezer die graag inzicht verwerft in wetenschappelijke artikelen over innovatie en niet schrikt van wat ingewikkelder taalgebruik.

Als kennis tegenwoordig de belangrijkste productiefactor van bedrijven is geworden, dan zijn de meeste managers kennismanagers geworden. Deze redenering heb ik niet zelf verzonnen, maar haal ik uit de inleiding van 'Praktijkgericht kennismanagement', een boek geschreven onder redactie van Donald Ropes en Christiaan Stam. Het geeft aan dat de competenties van de moderne manager veel aspecten van kennismanagement bevatten.

Dit boek is bedoeld als lesstof voor studenten binnen het hoger onderwijs. Het is een compact, toegankelijk geschreven boekwerk vol tips, tricks en self-assessments waarmee studenten kennis kunnen maken met algemene managementvaardigheden. Dit boek biedt een solide basis voor een eerste kennismaking met algemene managementvaardigheden. Voor een startende projectmanager biedt dit werk een goede houvast.

'Veranderdiagnose' is mooi vorm gegeven en prachtig uitgevoerd, waardoor de schilderijen, de filmfragmenten en de gedichten die hij bij de diagnose gebruikt goed tot hun recht komen. Bovendien bevat het een paar zinnen die beklijven. Ik noem er twee. 'Want wie anderen in beweging wil krijgen, zal moeten uitgaan van hun beleving van de werkelijkheid.'  'Het maakt het verschil begrijpelijk tussen de fanatieke dertigers die door confronteren en afrekenen willen leidinggeven aan laid-back vijftigers die de relativiteit van de bovenstroom hebben ingezien en de waarde van de onderstroom beter aanvoelen.' 

Waarom zouden managers en adviseurs altijd moeten denken vanuit het perspectief dat verandering beter is voor een organisatie? Vanzelfsprekendheden over verandering gaan op de helling in het boek 'Onveranderbaarheid van organisaties' van Leike van Oss en Jaap van 't Hek. Van Oss en Van 't Hek zijn aanhangers van het sociaalconstructivisme van Karl Weick en de Nederlandse vertegenwoordigers Thijs Homan en Wim de Moor. In de vele sprekende cases klinkt hun advies en interim-managementervaring van organisatievragen.nl door. Hun benadering van vraagstukken blijkt uit de keuze voor een variëteit aan beelden en analoge perspectieven op onveranderbaarheid. Dit spreekt ook uit de fraaie intermezzo's door toppers uit diverse gebieden: taalkunde, neurologie, woningbouw, sociologie, biologie, filosofie en archeologie.

Het boek Het is mooi geweest - Het kantoor is geen pretpark van de Duitse communicatiedeskundige Judith Mair is een pleidooi voor herwaardering van klassieke organisatieprincipes, zoals strikte regels, vaste werktijden, elkaar niet tutoyeren en een verbod op het gebruik van mistig jargon verpakt in modewoorden als ‘innovatief’, ‘creatief’ en ander uitbundig communicatief zelfvertoon. Een provocatief geluid uit een periode waarin organisaties een speeltuin moesten worden om de ‘homo ludens’ zich te laten ontplooien.

De illusie dat je als manager of adviseur beoogde veranderingen bereikt door er hard op te sturen en goed te plannen, viert hoogtij. Het aantal publicaties over geplande veranderingen groeit de laatste jaren enorm en voedt daarmee deze illusie.

Zeventien pagina's met verwijzingen naar bronnen doen vermoeden dat de econoom Tim Harford, auteur van het boek 'Waarom we doen wat we doen', zijn huiswerk grondig gemaakt heeft. Het boek hangt dan ook elkaar van onderzoeksbeschrijvingen en zijn interpretaties hiervan. Of het nu gaat over racisme, de atoombom, criminaliteit, seks, het huwelijk, stedenbouwkunde, ambitieuze studenten of internetdating, Harford vertaalt menselijk gedrag bij voorkeur langs de lijn van 'kosten en baten'. Volgens hem kun je zonder begrip van de rationele keuzes die ten grondslag liggen aan ons gedrag, de wereld waarin wij leven niet begrijpen.

'Hergebruik is het ultieme doel van kennismanagement.' Bijna terloops, op pagina 56 van 'Praktijkgericht Kennismanagement', verschijnt deze belangrijke uitspraak, waar ik volkomen mee instem. En daarmee typeert deze uitspraak dit boek: al valt er te twisten over de volgorde van onderwerpen en over de accenten die Donald Ropes en Christiaan Stam plaatsen, er staat veel waars in en zeker ook veel leerzaams. Het boek wil de hbo- of universitaire managementstudent helpen een eigen visie te ontwikkelen op kennismanagement om kennisproductiviteit te verbeteren: ik denk dat ze hieraan een flinke kluif hebben.

Groeien. Wie wil dat niet? In zijn boek Mastering the Rockefeller Habits ontvouwt Verne Harnish een 'boost methode' om te komen tot even gestage als explosieve groei. Dit boek is nu in Nederlandse vertaling beschikbaar: De Rockefeller strategie. Het handboek voor snelgroeiende bedrijven.

Bij het socratisch coachen hanteer ik het principe: 'Mensen willen wel veranderen, maar niet veranderd worden.' Martin Appelo maakt die wil tot veranderen tot het centrale thema in dit boek. Socratisch Motiveren helpt om er uit te halen wat er in zit. Wat er (nog) niet inzit, kan er ook (nog) niet uitkomen. 'Socratisch motiveren' is een duidelijk en waardevol boek.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een onderwerp van deze tijd. Door films als 'An inconvenient truth' is de aandacht hiervoor alom aanwezig. Ondernemingen stellen bijvoorbeeld speciale sociale of milieujaarverslagen op. Dick de Waard is accountant en gespecialiseerd in het beoordelen van deze jaarverslagen. Voor zijn promotieonderzoek heeft hij de rol van toezichthouders bij MVO onderzocht. 

Harmonieus en constructief samenwerken met begrip voor elkaars opvattingen en belangen, wie wil dit niet? Hoe we ook ons best doen, toch zien we het in de praktijk vaak mislukken. In 'Geweldloze communicatie' beschrijft Marshall B. Rosenberg hoe we, door ons in te leven in de behoeften van onszelf en anderen, beter in staat zijn conflicten te vermijden en meer kunnen bereiken.

Televisieseries als The Office en Jiskefet vonden hun grootste fans onder de kantoorwerkers die zij afzeken. 'Goeiesmorgens' weerklonk de groet van Juffrouw Jannie jarenlang door de Nederlandse kantoortuinen. De paradox dat juist de witteboordenwerkers deze persiflage omarmden, tekent de haat-liefdeverhouding die zij met hun werk hebben.

Kostprijzen staat in Nederlandse ziekenhuizen steeds vaker structureel op de agenda. De invoering van de diagnosebehandelingcombinaties (DBC's) is de belangrijkste aanleiding. Ziekenhuizen en zorgverzekeraars krijgen voor het eerst in de geschiedenis de gelegenheid om vrije prijsafspraken te maken over de te leveren zorg. 

De boodschap van 'Slow Change' met als ondertitel 'versneller van sociale innovatie' van Frank Verschuur is dat managers beter moeten leren begrijpen wat de wezenlijke problemen in de organisatie zijn. Daarbij gaat het vooral om problemen in het gedrag van medewerkers als gevolg van blokkades in de organisatiestructuur.