De implosie van zakenbank Bear Stearns op 17 maart 2008 (morgen een jaar geleden) zal één van de mijlpalen blijven in de financiële crisis die sinds 2007 duurt. De op vier na grootste zaken & investeringsbank was het eerste grote slachtoffer. Op 17 maart 2008 werd Bear Stearns voor $2 per aandeel overgenomen door concurrent J.P. Morgan Chase. Hierna volgde het faillissement van Lehman Brothers en het opgaan van alle zakenbanken in 'gewone' banken. Auteur William D. Cohan schetst in zijn boek 'House of Cards How Wall Street's gamblers broke capitalism' een onthutsend beeld van paniek en chaos in de laatste dagen, en beschrijft hoe het zo ver heeft kunnen komen. Managers en beleggers die hoog boven Wall Street uit torenen en die het totale gevoel met de financiële werkelijkheid van Main Street kwijt waren. In één dramatische week van 10 tot 17 maart 2008 verdween een boegbeeld, zonder in haar langjarige bestaan één kwartaal verlies geleden te hebben. Wat is er gebeurd?

Een motor van productiviteitsgroei. Ja, premier Balkenende legde als voorzitter van Het innovatieplatform de lat hoog. Anno 2009, zes jaar na de oprichting, is het 'comité van nationale redding' een stuk bescheidener.

Aan de vooravond van de verlengde arbeidsduur maken heel wat vijftigplussers de balans op van hun leven sidderend van angst omdat hun Zwitserlevendromen in duigen dreigen te vallen nu de pensioenpotten schraler en schraler worden en de bevrijdende horizon van de AOW naar achteren schuift. Hoelang moet ik nog zweten en ploeteren? Zou het? Of zouden er al middelbare mannen en vrouwen zijn die opgetogen vreugdedansjes maken omdat zij niet meer bij hun 65e worden weggestuurd maar moeten doorwerken tot hun 67e en misschien wel 70e verjaardag?

Volgens advocaat Roger Cox moet de certificering van producten die volgens de Cradle to Cradle-filosofie ontworpen zijn, in publiek-private handen komen. C2C-bedenker Michael Braungart reageert: "Goed nieuws voor de control freaks: we zijn met een third party in gesprek."

De nar was de man die de moeilijke berichten in een luchtige verpakking aan de koning bracht. Als hij pech had, werd hij weggehoond, of nog erger. De plaats van de nar is in onze mediawereld ingenomen door de criticus. Ook hij wordt met enige regelmaat weggehoond door de gezaghebbers. Jarenlang hebben de financieel machtigen als bankdirecteuren, topanalisten en toezichthouders zich laatdunkend uitgelaten over de kritiek op hypotheek- en achterliggende beleggingsconstructies. Vaak met verwijzing naar de fouten en lessen uit het verleden. Drie recente boeken beschrijven oudere en recentere crises vanuit analytisch perspectief: de aanleiding van een crisis 85 jaar geleden tot aan de paniekgolven die de beurzen de laatste maanden overspoelen.

De bibbers zitten goed in de benen nu ook de voorspellingen van het Centraal Plan Bureau slechter dan slecht zijn. De economie krimpt met 3,5 procent en de werkloosheid stijgt naar hoogten die we niet meer kennen. Een sluier van angst is over ons land heen'getrokken, onvermijdelijk. Het schrikbeeld van werkloosheid, lage uitkering, gedwongen huisverkoop en restschuld doemt op. De angst voor de armoede is terug van weggeweest en ontstaat op een volstrekt eigentijdse wijze: ‘blended’!

In de televisieserie Extreme Home Makeover zet Ty Pennington als Grote Timmerman binnen een week een nieuw huis neer voor een ontredderd gezin. De gedachte aan een Business Edition van het populaire programma is verleidelijk, maar voor bedrijven en instellingen die in de problemen zitten, is zo’n quick fix een gevaarlijke illusie.

Toen fotomodel en actrice Elizabeth Hurley in 2000 aan Vogue vertelde hoeveel ze woog, en de volslanke interviewster dat maar weinig vond, sprak ze de beroemde woorden: ‘Ja, maar jij bent een burger (civilian)! Ik zou dat ook wegen als ik een burger was!’ Liz was indertijd vooral bekend als vriendin van acteur Hugh Grant en vanwege de blote jurk die ze droeg bij de première van diens film Four Weddings and A Funeral. Maar het onderscheid tussen celebrities en civilians dat ze maakte, is blijven hangen. Het laat mooi zien dat de celebs in een apart wereldje leven, maar ook dat beroemd zijn een 24-uurs baan is die een bijna militaire discipline vergt.

In onze kenniseconomie woedt alweer een flink aantal jaren een strijd over de plaats van professionals. Onze docenten, verpleegkundigen, adviseurs en journalisten worden van diverse kanten belaagd en hun verweer is wisselend succesvol. In dit deel de belaagde professional. De volgende twee delen gaan over het verweer van de professional en de Rijnlandse heiligverklaring van de vakman.

‘De rollen zijn omgedraaid. Niet langer bepalen fabrikanten wat mensen kopen, maar de consument zelf is de baas… Tot voor kort kon een fabrikant bepalen wat hij in de hoofden van consumenten wilde bereiken, maar dat is niet meer zo. Nu zit de consument aan het stuur… Bedrijven moeten nu op zoek naar wat mensen drijft. En dat is lastig want als je ze vraagt "wat wil je?", krijg je meestal geen antwoord. Het gaat dan ook vaak om het onderbewustzijn van de consument. Als je dat goed in zicht hebt, kun je de juiste positionering van je merk bepalen.’ (NRC Handelsblad 10.1.09.)