Niet iedereen heeft de gelegenheid om boekwerken als 'Plezier beleven aan taaie vraagstukken' van Hans Vermaak of 'Het veranderboek' van Steven ten Have cs tot zich te nemen. Vooral niet drukke (verander)managers, die hun handen vol hebben aan het runnen van de dagelijkse gang van zaken in hun onderneming. Voor hen biedt 'Wat hebben ze nú weer bedacht?!' van Johanna Kroon wellicht uitkomst. Dit is een handzaam boekje, dat wel het wezen van een succesvolle aanpak bondig weergeeft. Zonder dat daarvoor een grote aanslag gepleegd wordt op de toch al beperkte tijd van de man of vrouw in de praktijk.

Er is een tijd geweest dat organisaties geen cultuur kenden. Wel hadden ze een manier van doen, gewoontes en een traditie. 'Zo gaat dat nu eenmaal hier', werd er gezegd. Dat was een gegeven, daar tornde men niet aan. Rond 1980 veranderende dat. En vandaag de dag wordt cultuur vaak aangegrepen - ge- of misbruikt - om tot verandering van organisaties te komen, terecht of onterecht. 

'Noem het vooral geen cultuurverandering.' Een opmerking die regelmatig terugkwam tijdens de werkbespreking die de redactie van 'Cultuurverandering: mythe of realiteit?' had met de vijftig auteurs. Bij sommige organisaties is namelijk sprake van een zekere cultuurmoeheid. Bij andere bedrijven is men al met een nieuwe cultuurverandering begonnen als de oude nog niet is afgelopen. Daarom staat de vraag centraal in deze bundel: hoe zit het met cultuurveranderingen? Wat is mythe en wat is realiteit?

Met zijn binnenkort te verschijnen boek Werkvormen voor managers wil Peter de Roode managers helpen de ontwikkeling van hun medewerkers te stimuleren en de kosten voor veranderprocessen te verlagen. ‘Wij roepen al jaren dat managers coaches moeten worden, maar we hebben ze nooit handvatten gegeven.’

Het boek 'Verandermanagement. Een integrale aanpak' gaat over strategische veranderingen - het grotere werk dus - en wordt gepresenteerd als een praktische handleiding voor managers en studenten in - vooral - het hoger en universitair onderwijs. Dat ‘vooral’ is waarschijnlijk een hint in de richting van opleidingen op masterniveau. Met dit boek in de hand moet het mogelijk zijn gewenste organisatieveranderingen vast te stellen, te ontwerpen, implementeren en evalueren.

Overtuigd van de kracht van het werken met beeld, koos ik voor het lezen van 'Veranderdiagnose' van Rob van Es. Het is een prachtig boek, waarin films, schilderijen en gedichten worden gebruikt ter illustratie van een verhaal over het stellen van een gedegen veranderdiagnose. Waar ik minder enthousiast over ben, is de boodschap van het boek: weinig vernieuwend.

In 'De noodzakelijke revolutie' laten Peter Senge, Bryan Smith, Nina Kruschewitz, Joe Laur en Sara Schley zien hoe een aantal grote bedrijven al bezig jaren zijn hun productiemethoden aan te passen. Het is een inspirerend boek voor hen die altijd dachten dat ze in hun eentje geen gewicht in de schaal legden.

In Wat hebben ze nú weer bedacht?! schrijft communicatieadviseur Johanna Kroon dat veranderingen binnen organisaties meer kans van slagen hebben als het management meer aandacht zou besteden aan de relatie met de mensen die met de veranderingen te maken krijgen. ‘Het motto is: relatie eerst, veranderdoelen daarna’, zegt Kroon.

De nieuwe Leen Zevenbergen komt eraan. Op 31 augustus verschijnt ’t Is groen! (en groener wordt het niet), de opvolger van het Managementboek van het jaar van 2007, En nu laat ik mijn baard staan! Het is wederom een boek waarmee hij mensen wil inspireren. ‘Het lijkt soms wel alsof mensen het prettiger vinden om hun droom te koesteren dan hem werkelijkheid te laten worden’, zegt hij. ‘Ik wil die mensen in beweging brengen.’

De titel 'Veranderen als chaotisch proces' zal bij sommigen direct de wenkbrauwen doen optrekken. Veranderen een chaotisch proces? Veranderingen doorvoeren doe je toch volgens een vastomlijnd plan met helder omschreven stappen? Deze groep zal de deze cd van Thijs Homan direct moeten wegleggen. Of zich moeten voorbereiden op veel nieuwe inzichten!

Dat de rol van 'het management' cruciaal is voor een succesvol veranderproces, staat voor mij vast. Als alleen de hoogste leider binnen een onderneming iets wil, maar zijn managers niet mee heeft, komt er van veranderingen weinig terecht. Veel managementboeken gaan over het bepalen van wat de verandering zou moeten zijn (strategie) en hoe die bereikt moet worden (tactiek). In het boek 'Management in zesvoud' belichten Ben Lievers en Jan Lubberding vooral de menselijke kant van een organisatieverandering.

'Zie crises altijd als een potentiële kans, en niet alleen als afschuwelijke problemen die automatisch gedelegeerd moeten worden aan schadebeperkingsexperts. Een crisis kan aan jouw kant staan.' Zo vat John Kotter het begin van het hoofdstuk over het gebruiken van crises samen. Aangezien we volgens sommige economen te maken hebben met de grootste 'potentiële kans' sinds de jaren dertig, is het geen verkeerd moment het nieuwste boek van John Kotter, 'Een gevoel van urgentie!', te lezen.

De titel van 'Change Management' van Jan Lubberding en Ben Lievers maakt het de lezer niet moeilijk te raden waarover het handelt. Centraal staat de praktijkgerichte behandeling van een door de auteurs ontwikkeld en in de praktijk getoetst integraal veranderingsmodel. 

De titel van 'Change Management' van Jan Lubberding en Ben Lievers maakt het de lezer niet moeilijk te raden waarover het handelt. Centraal staat de praktijkgerichte behandeling van een door de auteurs ontwikkeld en in de praktijk getoetst integraal veranderingsmodel. Dit model, IOV genaamd, geeft inzicht in de samenhang van aspecten die bij veranderingen in organisaties aan de orde komen. Het helpt op praktische wijze een veranderpad te ontwerpen en met succes door te voeren. Daarmee weten de auteurs een fraaie brug te slaan tussen theorie en praktijk. Ook voor de reeds met veel ervaring gezegende manager of adviseur zal verrast worden door bruikbare inzichten uit dit werk.

Veranderingen in zorginstellingen zijn nog steeds aan de orde van de dag. De fusies en reorganisaties vliegen je om de oren. Hierdoor wordt de agenda van de middenmanager steeds vaker beheerst door veranderingstrajecten. Een middenmanager is diegene die zich een positie 'verworven' heeft tussen de top en de werkvloer in. 'De middenmanager als scharnier in verandering' is gebaseerd op de afstudeerscriptie van Tonny de Groot. Samen met Tanja ten Berge heeft zij dit boekje samengesteld. De auteurs beschikken over jarenlange ervaring in verandertrajecten onder de vlag van Twynstra Gudde.