Esther de Haan en Eva Beerends hebben 'Organisatieontwikkeling met Theory U' geschreven voor managers en adviseurs die op een andere manier organisaties willen ontwikkelen. Zij willen hun lezers inspireren, lezers die op zoek zijn naar wegen om een fundamentele verandering door te voeren. Dat inspireren is gelukt. Helaas blijven de beschrijvingen van de casussen globaal en oppervlakkig, zodat de zojuist geïnspireerde lezer vol vragen achterblijft.

Bij een fiets of een auto zie je roest bijna altijd wel zitten. En vaak doe je er dan ook iets aan. Maar hoe zit dat bij een bedrijf? Daar zie je de roest niet meteen, laat staan dat je er iets aan doet of kunt doen. En voor je het weet, is de organisatie onherstelbaar beschadigd: doorgeroest. Het boek Roestvrij laat zien hoe je ‘corporate’ roest vroegtijdig kunt opsporen en aanpakken.

Esther de Haan en Eva Beerends werden door het gedachtegoed van de boeken 'Presence' en 'Theory U' beïnvloed en besloten een praktijkboek te schrijven, gebaseerd op 'Theory U' van Otto Scharmer. Geen gemakkelijke opgave, als je bedenkt dat de U-theorie erg abstract is. Desondanks zijn de auteurs goed in hun opzet geslaagd en tonen ze op een zeer lezenswaardige manier de link naar de praktijk.

Veranderingen horen bij leven en werk als Laurel bij Hardy. Hoe je als communicatieprofessional, manager of HR-manager in een bedrijf of organisatie vorm en koers kunt geven aan een veranderingsproces vertelt Monica Wigman in 'Regel jij het draagvlak?' . Een helder overzicht van strategieën en handelwijzen in een prachtig vormgegeven en prima leesbaar boek.

De Nederlandse taal kent boeiende inconsequenties als het om bescheidenheid gaat. Zo mogen we er volgens het woordenboek niet aan twijfelen dat gezag verdiend moet worden, terwijl je invloed gewoon kunt uitoefenen; dat héb je blijkbaar (of niet natuurlijk). Fout, oordeelt Carina Wiekens in haar zojuist verschenen boek Beïnvloeden en veranderen van gedrag. Ook invloed moet je verwerven. Eigenlijk zou het woordenboek in dit opzicht dus moeten worden herschreven: ‘invloed krijgen’ in plaats van ‘invloed uitoefenen’.

'Sterke staaltjes van samenwerking' verscheen in 2002. Het gaat op zoek naar succesfactoren voor samenwerking en beantwoordt de vraag waarom veranderingen binnen organisaties zo lastig vorm te geven zijn. Ik lees het boek 10 jaar later. Er wordt vaak gezegd dat de tijd snel gaat en dat is in veel opzichten ook zo. Maar wanneer het gaat over de dilemma's waar veranderende organisaties mee te maken hebben, blijkt dat er door de jaren heen veel herkenbare thema's spelen. Organisatiekundige Kilian Bennebroek Gravenhorst heeft hier uitgebreid onderzoek naar gedaan en presenteert de conclusies in 'Sterke staaltjes van samenwerking' .

Sprookjes als voorbeeld en als les voor organisaties. Een erg interessant perspectief als je het mij vraagt. Wie is er niet mee opgegroeid en heeft er wellicht een van zijn eerste lessen uit geleerd? Volwassenen zijn de magische wereld van sprookjes vaak vergeten, en daarmee ook de boeiende perspectieven en simpele lessen die erin zitten. De sluwheid van de wolf of de dommigheid van koning Midas, ze bevatten misschien wel een boodschap die we niet zouden moeten vergeten. Het boek 'We presteerden nog lang en gelukkig' van Tjip de Jong en Simon van der Meer trok dan ook meteen mijn aandacht.

Ongetwijfeld heb je je weleens afgevraagd waarom jij, je collega's, je cursisten, je medewerkers of je baas toch steeds maar blijven doen wat ze doen, ook al weten jij en alle andere dat het anders zou moeten en kunnen. In 'Van weten naar doen' van Blanchard, Meyer en Ruhe wordt een van de meest wezenlijke vragen die op de werkvloer spelen besproken. 'Hoe komt het toch dat mensen vaak weten wat ze moeten doen, maar het uiteindelijk niet uitvoeren? '

Ken Blanchard is geen onbekende schrijver van managementboeken. Ik heb zijn eerdere publicaties ook gelezen en ik weet dus eigenlijk wel aan wat voor boek ik begin. Ook 'Van weten naar doen' is in zijn, inmiddels bekende, losse stijl geschreven. Zijn boeken kenmerken zich door hun eenvoud, soms op het kinderlijke af, maar voornamelijk op de zeer toegankelijke boodschap. Dunne boeken die je in een uur uitleest. Licht van opzet en altijd in een verhaalvorm.

Welke managementprocessen maken het verschil tussen organisaties die 'heel goed' en 'goed' presteren? Wouter ten Have deed er jarenlang onderzoek naar en beschrijft zijn bevindingen in het proefschrift 'Weg van verandering'. Je moet er even voor gaan zitten, maar de inhoud ervan is van belang.

Zeventig procent van de veranderingen in organisaties heeft niet het beoogde resultaat. Dat is een veel aangehaald citaat van professor Jaap Boonstra. Hij heeft zich als wetenschapper en adviseur veel bezig gehouden met complexe veranderingsprocessen in overheidsinstanties en bedrijven. Mensen willen wel veranderen, maar niet veranderd worden (van onder meer professor De Caluwé ) is een ander bekend citaat. Wat kunnen communicatieadviseurs bijdragen aan wat (bijna?) een ieder voor veranderingen onmisbaar vindt; het draagvlak? Monica Wigman levert in 'Regel jij het draagvlak?' meer dan handige tips. En niet alleen voor communicatieadviseurs overigens.

Een sprookjesboek voor organisatieverbetering, zo noemen consultants Tjip de Jong en Simon van der Veer hun nieuwste publicatie. Voor beide is het niet hun eerste boek. De Jong is hard bezig zich een naam te verwerven op het kruispunt van innovatie en sociaal kapitaal en Van der Veer publiceerde eerder samen met zijn toenmalige collega Marco Schreurs het boek Animal Firm, over wat organisaties kunnen leren van de dierenwereld. De Jong is verbonden aan Kessels & Smit dat zich The Learning Company noemt, en Van der Veer richtte samen met drie anderen nog maar pas het bureau TWST op dat zich specialiseert in taaie organisatievraagstukken.

Kent u Snel, Snuffel, Peins en Pieker nog? Het zijn de muizen en minimensjes uit 'Wie heeft mijn kaas gepikt?', de bestseller van Ken Blanchard en Spencer Johnson. Deepak Malhotra heeft in zijn boek 'Ik heb jouw kaas gepikt!' het vervolg op deze bestseller geschreven. Of wellicht kun je het beter 'De andere kant ervan' noemen.

Hans Vermaak heeft een dik proefschrift geschreven over de kunst van het interveniëren in complexe organisatieomgevingen. Hij baseert zijn onderzoek op zijn ervaringen in 30 trajecten waarin de medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in het (internationale) werkveld aan de slag gingen met complexe veranderopgaven. Tja, zo uitgeschreven in één lange zin klinkt het nogal eenduidig. Dat is toch het werk en de expertise van organisatieadviseurs: begeleiden van veranderingen? In 'Plezier beleven aan taaie vraagstukken' van Hans Vermaak wordt duidelijk dat het om de dooie dood niet eenduidig is om een rol te spelen bij de aanpak van taaie vraagstukken. Nou wist ik dat al – u waarschijnlijk ook wel – het bijzondere is dat Hans Vermaak erin slaagt om scherp uit te leggen hoe het in elkaar steekt en wat je daarin kunt doen.