In de meeste trainingen, of ze nou zijn gericht op persoonlijke ontwikkeling, of om je professionele vaardigheden te verbeteren, wordt helder gecommuniceerd over emoties. Ze worden gevormd door je ego, je moet ze erkennen, maar ze vooral de baas worden. In het boek 'Op het gevoel' van Gerben van Kleef klinkt een verfrissend tegengeluid.

Aan het eind van Dobelli's bundel columns 'De kunst van het heldere denken', met de ondertitel '52 denkfouten die je beter aan anderen kunt overlaten', weet je inderdaad dat het beter is om de besproken tweeënvijftig denkfouten aan anderen over te laten. Wenselijk, dat wel, maar niet eenvoudig.

Aan het eind van Dobelli's bundel columns 'De kunst van het heldere denken', met de ondertitel '52 denkfouten die je beter aan anderen kunt overlaten', weet je inderdaad dat het beter is om de besproken tweeënvijftig denkfouten aan anderen over te laten. Wenselijk, dat wel, maar niet eenvoudig.

De titel van het boek was de aanleiding om het te willen lezen. Wat wil je ook als die titel luidt: 'In iedereen schuilt een terrorist'. Dat zijn zaken die je dan wel wilt weten. Vanuit de sociaal-psychologische analyse benaderen R.W. Meertens, Y.R.A. Prins en B. Doosje dit onderwerp.

Leo Bormans is de auteur van de internationale bestseller 'Geluk. The worldbook of happiness' en werd internationaal gelanceerd nadat Herman van Rompuy (voorzitter van de Europese Raad) het boek bij wijze van nieuwjaarsgeschenk aan alle wereldleiders zond. Het boek bundelt de essentie van een groot aantal wetenschappelijke onderzoeken op het terrein van geluk.

Zou ik slimmer zijn geworden door het lezen van 'Hier word je slimmer van'? Het zou zomaar kunnen. Het is sowieso een prettige gedachte, al lijkt mij die niet te bewijzen. Het is ná het lezen niet meer feitelijk vast te stellen, omdat er geen meeting vooraf heeft plaatsgevonden. Bovendien, wat betekent 'slim' eigenlijk? De kwalificatie 'slim' plakken we toch vooral op mensen die snel een gecompliceerde zaak inzichtelijk weten te maken en daar een doelgericht handelen op laten volgen. Dan ben ik niet slimmer geworden maar mogelijk wel 'wijzer'.

Wie slim is zorgt dat hij een hoog RQ (risico quotiënt) krijgt. Je hoeft namelijk geen hoog IQ te hebben om een hoge risico-intelligentie te ontwikkelen. Dylan Evans laat zien dat je met een hoog RQ wel slimme beslissingen kunt nemen. Hij vertelt ook nog eens hoe je je RQ kunt verhogen. Met succesverhalen van de beursvloer, paardenraces maar ook uit het dagelijks leven klinkt dit bijna te mooi om waar te zijn. Een kritische blik.

Hoe intelligent moeten we worden? Eerst kregen we IQ, toen kwam het emotionele zusje EQ en nu hebben we het onzekere neefje RQ. In zijn boek 'RQ', dat staat voor risico-intelligentie, beschrijft Dylan Evans hoe we structurele fouten maken bij het inschatten van risico's. Ook al hebben we een hoog IQ en EQ. Onze psyche kan blijkbaar slecht omgaan met onzekerheid. Volgens Evans kunnen we hier wat aan doen door onze risico-intelligentie te meten en te verbeteren. Verbeteren akkoord, maar RQ meten?

Een failliet bedrijf bekent fraude, sporters worden betrapt op EPO-gebruik, consultants die meer uren declareren dan werkelijk gemaakt, uw zoon komt thuis met een laag cijfer omdat hij gespiekt heeft tijdens een test. We liegen en bedriegen wat af. Vaak niet op grote schaal, eerder slechts een klein beetje. Dan Ariely is geïnteresseerd in dit gedrag en schrijft erover in 'The (Honest) Truth About Dishonesty'.

Het woord 'kick' of 'kicken', wordt veel gebruikt, maar wat is het nou eigenlijk precies? Hoe kom je tot die kick? Welke ingrediënten zijn daarvoor nodig? En kun je die ingrediënten systematisch inzetten om de motivatie te verbeteren? Het zijn allemaal aspecten die Susanne Piët behandelt in haar boek 'De kick... beter dan geld, status en waardering...'

Razend populair zijn ze, de boeken van neurowetenschappers als Dick Swaab en Victor Lamme. Op basis van recent onderzoek beweren zij dat de vrije wil niet bestaat. Marc Slors laat zien dat de onderzoeken waarop die beweringen gebaseerd zijn niet over de vrije wil gaan, maar over de rol van bewustzijn. Niet wijzelf – onze bewuste overwegingen en gedachten – maar ons onbewuste brein en onze genen bepalen (determineren) wat we doen.

Het is een zegen om dagelijks ons handelen met een eindeloze reeks 'gewoontes' in te vullen. We zouden volledig doordraaien en uitgeput instorten wanneer dit niet zo was. We zitten echter zo vast in gewoontes, dat we ze niet zo gemakkelijk veranderen.

Het is een zegen om dagelijks ons handelen met een eindeloze reeks 'gewoontes' in te vullen. We zouden volledig doordraaien en uitgeput instorten wanneer dit niet zo was. We zitten echter zo vast in gewoontes, dat we ze niet zo gemakkelijk veranderen. In 'The Power of Habit' ontrafelt de wetenschapsjournalist Charles Duhigg de bestanddelen van gewoontes. Vervolgens wordt het mogelijk om aanwijzingen te geven hoe ons gewoontegedrag te wijzigen. Het blijft een flinke opgaaf, zo blijkt, maar wel te doen. Voor een enkele gewoonte om te beginnen. Dan volgen er als vanzelf andere gewoonten.

De wereld om ons heen trekt continu aan onze touwtjes, kleurt onze gedachten en stuurt ons gedrag. Wij zijn marionetten van de context, maar hebben dat bijna nooit in de gaten. Sam Sommers laat zien dat verschillende situaties invloed hebben op alledaagse stemmingen en ervaringen. Door allerlei vormen van context – waar wij zijn, met wie, wat wij om ons heen zien – verandert ons gedrag en ook de manier waarop wij op anderen overkomen. De situatiewetenschap van Sommers toont aan dat onze intuïtieve ideeën over de aard van de mens er vaak naast zitten. Bovendien zijn wij niet altijd de vrije en onafhankelijke mensen die wij menen te zijn. Wij denken ons eigen lot te bepalen, terwijl mensen en situaties om ons heen dramatisch veel invloed hebben op wat wij denken en doen.

Iedereen stelt wel eens een vervelend karweitje uit. Piers Steel gaat in 'Uitstelgedrag' in op de reden hiervan en mogelijke oplossingen. Met een goede theoretische onderbouwing leidt hij de lezer via begrip van zijn eigen situatie en de mogelijke drijfveren hierachter, naar een aantal praktische tips om het uitstellen te ondervangen en zelfs uit te sluiten. Een goed te volgen uiteenzetting die een aantal hardnekkige mythen de wereld uit helpt, maar of het inderdaad 'hét boek dat je van een nare gewoonte afhelpt' is, valt nog te bezien.

Een citaat over onze gezichtsspieren geeft de boodschap van Op het gevoel treffend weer: ‘The face has the only skeletal muscles of the body that are used, not to move ourselves, but to move others.’ De op ons gezicht afleesbare uitdrukkingen van onze gemoedstoestand zijn bedoeld om anderen in te beweging zetten. Ofwel: emoties bevatten belangrijke sociale informatie. Dat is de kern van het betoog van Gerben van Kleef, in april 2012 benoemd tot hoogleraar sociale psychologie aan de Universiteit van Amsterdam.

De complexiteitswetenschap leert ons dat collectief gedrag of zwermgedrag in groepen dieren ontstaat door het toepassen van enkele simpele regels voor de interactie tussen individuen en hun directe buren. Veel complexe patronen in de menselijke samenleving zijn ook het resultaat van soortgelijke eenvoudige regels voor de sociale interactie tussen individuen. Len Fisher gaat in 'Zwermintelligentie' op zoek naar eenvoudige regels die ons door de complexiteit om ons heen kunnen leiden.