Een boek van de hand van Henry Kissinger, Eric Schmidt en Daniel Huttenlocher geeft de serieusheid van het onderwerp AI wel aan. Als een voormalig minister van Buitenlandse Zaken én Nobelprijswinnaar teamt met een gelauwerde IT-ondernemer (voormalig CEO bij Novell, SUN, Google en commissaris bij onder andere Apple en Google), dan hebben we het over een groot onderwerp. 

In het kader van mijn nieuwe boek ‘Daarom doen ze dat’ las ik ‘De ogen van de ander’ van Christien Brinkgreve. In dit boek uit 2009 gaat Brinkgreve in op het belang van zelfkennis, en vooral op de relatie van ons ‘zelf’ met de anderen om ons heen.

In het stevige boek ‘Palo Alto’ vertelt Malcolm Harris hoe een boomgaard zich ontwikkelde tot het hart van Silicon Valley, en de thuisbasis werd van de machthebbers van het digitale tijdperk. 

Longarts Sander de Hosson is een man met een missie. Hij vindt dat we spectaculair slecht zijn voorbereid op de dood, terwijl doodgaan onderdeel van ons bestaan hoort te zijn. Daarom schreef hij met journalist Els Quaegebeur ‘Leven toevoegen aan de dagen’. Geen vakliteratuur voor zorgverleners, maar bestemd ‘Voor iedereen die doodgaat’ zoals het motto voorin luidt. Het boek is een aanrader.

Lezing van ‘Het dictatorvirus’ van Frank Schaper maakt duidelijk dat foute leiders niet worden geboren. Het begint met het krijgen van zelfvertrouwen dat overgaat in hoogmoed, wat vervolgens ontaardt in grootheidswaan en wat uiteindelijk leidt tot grootheidswaanzin. 

 De nieuwste generatie kunstmatige intelligentie, waaronder ChatGPT, kan gesprekken voeren, teksten schrijven en andere creatieve opdrachten uitvoeren die tot voor kort enkel aan mensen waren voorbehouden. Wat maakt ons tot mens? Is er een onveranderlijke essentie van de menselijke ervaring? Filosofen Kirsten Poortier, Erik Myin en Peter-Paul Verbeek onderzochten deze vragen aan de hand van vier interessante kwesties. Het denken van allerlei filosofen passeert de revue.

De ongelijkheid in onze samenleving is op het niveau van een eeuw geleden. Dat is onhoudbaar en leidt tot maatschappelijke onrust. Kansenongelijkheid is dus niet alleen slecht voor de minderbedeelden. Sander Schimmelpenninck constateert dat we zijn vergeten onze beschaving en het collectief te onderhouden. Hij schreef ‘Sander en de brug’. Een pamflet met vijf voorstellen voor hoe mensen kunnen bijdragen om het collectief te beschermen.

Een bijzonder boek, en dat is het! In ‘De mens als grens’ van Bart Flos lezen we een betoog om tot een ‘ideale’ organisatie te komen, een betoog waar je het bijna niet mee oneens kunt zijn. Ditzelfde betoog wordt daarna gebruikt om tot de ‘ideale’ beschaving te komen. Logisch klopt het, maar het resultaat is voor ons pijnlijk confronterend. Gevalletje cognitieve dissonantie, stevig neergezet.

Essayist en rechtsfilosoof Maxim Februari heeft zijn tanden gezet in een complex onderwerp: menselijk recht in tijden van datasturing en natuurgeweld. Ons recht en democratische principes staan onder druk, aan de ene kant door maatregelen die voortkomen uit het veranderend klimaat en aan de andere kant de snelle opkomst van technologische oplossingen met kunstmatige intelligentie (AI) en data.  

Alle milieuwetgeving ten spijt, gaat het niet goed met de natuur. Een van de oorzaken is het uitgangspunt van wet- en regelgeving. De belangen van de mens en haar economische activiteiten wegen vaak zwaarder dan die van de rest van de natuur. Jessica den Outer betoogt dat natuurgebieden ook een rechtspersoon moeten zijn, zodat de stem van de bewoners van de natuur ook gehoord wordt.  

Is de Verlichting ontstaan in de salons van Frankrijk en Engeland? Of misschien toch ergens anders … Madagaskar misschien? Is de inrichting van onze samenleving de best mogelijke? Of zijn er andere, even succesvolle opties? Boeiende vragen die David Graeber ons stelt in een werk dat hij vóór zijn dood schreef, en wat nu in 2023 in het Nederlands is uitgegeven: Piratenverlichting.

Jane Goodall heeft goede hoop dat we klimaatverandering en verlies van biodiversiteit tijdig kunnen stoppen. Waaróm ze die hoop heeft, hoe haar hoop haar tot een activist maakt en hoe ze één is met de natuur vertelt ze in 2021 in 'Het boek van hoop' aan Doug Abrams. Het gaf mij óók hoop!

Wie beheert bij jou op het werk de lief-en-leed-pot? Wie begeleidt nieuwe medewerkers? Wie meldt zich als eerste als er een vrijwilliger gevraagd wordt? Grote kans dat dat een vrouw is. Nou en, zou je denken. Als ze dat nou leuk vinden is er niets aan de hand.