Het peloton interim-managers, projectleiders, organisatieadviseurs, gedetacheerden, coaches dat als externen in organisaties rondloopt, groeit nog steeds. Niet in de laatste plaats door het groeiend aantal zelfstandigen in de arbeidsmarkt, waaronder ook veel meer experts op HR, financieel en marketingterrein dan tien jaar geleden.

De organisatie als een tuin. Een mooie metafoor, waarbij u kunt denken aan: wat beschouwen we als onkruid, waar willen meer bloemen en waar gaan we snoeien? Kortom, de tuin als metafoor voor een organisatie geeft mogelijkheid om goede vragen te stellen. Een vruchtbaar thema. Hoe is het om een spel te spelen dat nadrukkelijk gebruikmaakt van 'de tuin' als metafoor? Ik heb 'Metaforio' zelf en ook met een ander uitgeprobeerd. De ervaring hiermee overwegend positief, zij het dat ik me soms ergerde aan de kaarten.

Een van de betere boeken over organisatieadvies is nog altijd Managementadvies van Chris Argyris. In dit boek laat Argyris zien waarom de meeste adviezen falen, en hij geeft meteen aan waar een goed advies aan moet voldoen. Helaas is dit boek uitverkocht, maar wellicht is deze korte bespreking tegelijk een aansporing aan het adres van de uitgever.

Sommige mensen zijn al moe als ze nog naar hun werk toe moeten. Ze genieten niet van hun ontbijt, of ze nemen er de tijd niet voor. Ze moeten immers weer naar hun werk. De dag begint niet met een ontspannen gevoel. Het staan in de file of zitten in een volle trein, geeft al een gevoel van ergernis. Luc Mutsaers geeft in 'Werkplezier' tips om uit deze negatieve spiraal te komen en goedgehumeurd 's ochtends naar uw werk te gaan!

'Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg'. Typisch zo'n uitdrukking waar veel Nederlanders fanatiek aanhanger van zijn. Jammer, want wat zou het toch fijn zijn als we in het zakenleven wat meer zakelijkheid en professionaliteit laten zien. Niet meer meegaan in de massa, maar opvallen op een positieve manier. Een manier waarmee we laten zien dat we respect hebben voor de ander en een manier die ons nog meer succes oplevert.

'Toen, op bevel van de HEER, spuwde de vis Jona uit op het land.' (Jona 2:11) Zo wordt in de Bijbel degene die gevangen zit in de walvis, er weer uit geworpen. Peter Klomp beschrijft in zijn boek 'Laat de walvis niezen' een hedendaagse strategie om te ontsnappen uit de walvis. Een positief en inspirerend boek.

Nooit eerder werd er zoveel geschreven over de wereldwijde energievoorziening. Vreemd is dat niet, want wie een jaartje of dertig de toekomst in kijkt, ziet hoe donkere wolken zich samentrekken boven alle verworvenheden die de westerse vrije wereld de afgelopen eeuw heeft weten te realiseren. Ze werden gevoed door een gedurende de twintigste eeuw alsmaar groeiende stroom olie, aangevuld met een vooral de laatste jaren onstuimig groeiende hoeveelheid gas.

'Wisselende contacten', met als subtitel 'de ontmaskering van de coachingsrelatie', is een boek dat geschreven is voor coaches. Nu ben ik dat niet, tenminste ik oefen het vak niet als dusdanig uit. Op het gebied van coaching kan ik het boek inhoudelijk dan ook moeilijk beoordelen, maar ik geef wel al een kleine twintig jaar leiding aan een wisselende groep medewerkers. 

Een breed samengesteld overzicht van artikelen met onderzoeksbevindingen over het managen van innovatie. Oftewel, 'Innovatie(f) organiseren', onder redactie van Petra de Weerd-Nederhof, Bart van Looy en Klaasjan Visscher. De artikelen geven een helder beeld van nationaal (Nederlands en Belgisch) en internationaal onderzoek naar het karakter en de effectiviteit van innovatie, productontwikkeling en samenwerking met partners en wat dit vraagt van managers en bestuurders. Al met al een mooie verzamelbundel. De moeite waard voor de lezer die graag inzicht verwerft in wetenschappelijke artikelen over innovatie en niet schrikt van wat ingewikkelder taalgebruik.

Als kennis tegenwoordig de belangrijkste productiefactor van bedrijven is geworden, dan zijn de meeste managers kennismanagers geworden. Deze redenering heb ik niet zelf verzonnen, maar haal ik uit de inleiding van 'Praktijkgericht kennismanagement', een boek geschreven onder redactie van Donald Ropes en Christiaan Stam. Het geeft aan dat de competenties van de moderne manager veel aspecten van kennismanagement bevatten.

Dit boek is bedoeld als lesstof voor studenten binnen het hoger onderwijs. Het is een compact, toegankelijk geschreven boekwerk vol tips, tricks en self-assessments waarmee studenten kennis kunnen maken met algemene managementvaardigheden. Dit boek biedt een solide basis voor een eerste kennismaking met algemene managementvaardigheden. Voor een startende projectmanager biedt dit werk een goede houvast.

'Veranderdiagnose' is mooi vorm gegeven en prachtig uitgevoerd, waardoor de schilderijen, de filmfragmenten en de gedichten die hij bij de diagnose gebruikt goed tot hun recht komen. Bovendien bevat het een paar zinnen die beklijven. Ik noem er twee. 'Want wie anderen in beweging wil krijgen, zal moeten uitgaan van hun beleving van de werkelijkheid.'  'Het maakt het verschil begrijpelijk tussen de fanatieke dertigers die door confronteren en afrekenen willen leidinggeven aan laid-back vijftigers die de relativiteit van de bovenstroom hebben ingezien en de waarde van de onderstroom beter aanvoelen.' 

Waarom zouden managers en adviseurs altijd moeten denken vanuit het perspectief dat verandering beter is voor een organisatie? Vanzelfsprekendheden over verandering gaan op de helling in het boek 'Onveranderbaarheid van organisaties' van Leike van Oss en Jaap van 't Hek. Van Oss en Van 't Hek zijn aanhangers van het sociaalconstructivisme van Karl Weick en de Nederlandse vertegenwoordigers Thijs Homan en Wim de Moor. In de vele sprekende cases klinkt hun advies en interim-managementervaring van organisatievragen.nl door. Hun benadering van vraagstukken blijkt uit de keuze voor een variëteit aan beelden en analoge perspectieven op onveranderbaarheid. Dit spreekt ook uit de fraaie intermezzo's door toppers uit diverse gebieden: taalkunde, neurologie, woningbouw, sociologie, biologie, filosofie en archeologie.

Het boek Het is mooi geweest - Het kantoor is geen pretpark van de Duitse communicatiedeskundige Judith Mair is een pleidooi voor herwaardering van klassieke organisatieprincipes, zoals strikte regels, vaste werktijden, elkaar niet tutoyeren en een verbod op het gebruik van mistig jargon verpakt in modewoorden als ‘innovatief’, ‘creatief’ en ander uitbundig communicatief zelfvertoon. Een provocatief geluid uit een periode waarin organisaties een speeltuin moesten worden om de ‘homo ludens’ zich te laten ontplooien.

De illusie dat je als manager of adviseur beoogde veranderingen bereikt door er hard op te sturen en goed te plannen, viert hoogtij. Het aantal publicaties over geplande veranderingen groeit de laatste jaren enorm en voedt daarmee deze illusie.

Zeventien pagina's met verwijzingen naar bronnen doen vermoeden dat de econoom Tim Harford, auteur van het boek 'Waarom we doen wat we doen', zijn huiswerk grondig gemaakt heeft. Het boek hangt dan ook elkaar van onderzoeksbeschrijvingen en zijn interpretaties hiervan. Of het nu gaat over racisme, de atoombom, criminaliteit, seks, het huwelijk, stedenbouwkunde, ambitieuze studenten of internetdating, Harford vertaalt menselijk gedrag bij voorkeur langs de lijn van 'kosten en baten'. Volgens hem kun je zonder begrip van de rationele keuzes die ten grondslag liggen aan ons gedrag, de wereld waarin wij leven niet begrijpen.