Toch kleven er grote nadelen aan de ideologie van het positieve denken. Zo blijkt het een wapen om criticasters de mond te snoeren, maar kan het er ook toe leiden dat iemand juist minder geneigd is zijn best te doen om een doel te bereiken. Dat doel is immers al behaald in de positieve fantasieën.
In het verlengde hiervan betoogde Asha ten Broeke onlangs dat positief denken er niet toe leidt dat grote maatschappelijke problemen worden opgelost, omdat het de verantwoordelijkheid verlegt van het collectief naar het individu. ‘Kun je geen vast contract krijgen? Focus op je talenten. Geen geld? Succes begint met ambitie. Overspannen? Gezond presteren kun je leren. Verpletterende werkdruk? Ruim je hoofd op.’
Structurele problemen, zoals de verhoogde werkdruk en de toename in tijdelijke contracten worden hiermee niet opgelost. ‘Je verzetten tegen onrecht, proberen de wereld te veranderen, samen met anderen betere arbeidsomstandigheden eisen, lobbyen voor beter beleid, zijn afkeurenswaardige tekenen van negativiteit,’ schrijft Ten Broeke. ‘Je dient vol optimisme te spelen met de kaarten die je hebt, en als dat niet goed gaat, ben jij degene die moet veranderen, niet het spel.’
