‘Warren Buffett presteert nog beter als manager dan als investeerder’

Warren Buffett is de meest succesvolle investeerder ter wereld. Waarom een boek over zijn managementcapaciteiten?

Omdat dat aspect van hem tot nu toe onderbelicht is gebleven. Ten onrechte, want momenteel geeft niemand leiding aan zoveel verschillende bedrijven met zulke spectaculaire resultaten als Warren Buffett. Moederbedrijf Berkshire Hathaway omvat maar liefst 88 ondernemingen waar in totaal 233.000 mensen voor werken. Tussen 1979 en 2007 is het netto operationeel resultaat gestegen van 18 tot 4.093 dollar per aandeel. Dat komt neer op een gemiddelde van 21,39 procent per jaar. Ter vergelijking: de waarde van zijn beleggingsportefeuille nam in die periode jaarlijks met 19,78 procent toe. Dus je zou kunnen zeggen dat Warren nog beter presteert als manager dan als investeerder.

Wat maakt hem tot zo’n goede manager?

Zijn mensenkennis. Hij is een meester in het vinden van medewerkers die niet alleen loyaal, gedisciplineerd en integer zijn, maar vooral ook passie hebben. Zo willen de meeste eigenaren van de bedrijven die hij overneemt voor hem door blijven werken, ook al zijn ze in één klap miljonair geworden. Gewoon omdat ze geobsedeerd zijn. Daarnaast weet hij als geen ander te delegeren. Hij is ervan overtuigd dat de manager zelf het beste weet wat goed is voor het bedrijf. Het enige dat hij van ze vraagt, is dat ze eens per jaar een brief schrijven waarin ze een opvolger aanwijzen voor het geval ze morgen dood zijn.

Hij houdt van langetermijnrelaties.

Hij ontslaat iemand pas als het echt niet anders kan. Veranderingen in management zijn in zijn opvatting pijnlijk, tijdrovend en riskant, net als veranderingen in een huwelijk. Wat dat betreft hanteert hij dezelfde filosofie die hij ook als investeerder heeft. Zo moedigt hij zijn managers aan om zich geen zorgen te maken over de korte termijn. Dat is een groot verschil met de doorsnee beursgenoteerde onderneming, waar direct koppen rollen als er eens een kwartaal geen winst gemaakt wordt.

Dat is op Wall Street nu eenmaal de gang van zaken.

Vandaar ook dat hij in Nebraska woont, ver weg van de analisten in New York. Als het aan Wall Street ligt, wordt elke vergissing afgestraft, terwijl Warren zijn bestuurders graag een tweede kans geeft. Zo verloor David Sokol, CEO van MidAmerican Energy, eens 360 miljoen dollar in een mislukt zinkproject. In plaats van hem te ontslaan, verzekerde Warren hem dat hij zelf nog wel duurdere inschattingsfouten had gemaakt. Hij adviseerde hem om ervan te leren en er niet teveel bij stil te staan. Sindsdien is het bedrijf uitgegroeid tot één van de meest winstgevende in de sector. Als Sokol destijds door Warren op het matje was geroepen en belachelijk was gemaakt, had hij daar waarschijnlijk nooit de motivatie voor gehad.

Hoe komt Warren Buffett aan al die wijsheid?

Eén van zijn grote voorbeelden is industrialist Andrew Carnegie, die er prat op ging weinig van staal te begrijpen, maar des te meer van mensen. Van hem heeft hij geleerd dat je mensen eerst moet prijzen, voordat je ze kunt bekritiseren. Door zijn managers in het openbaar te complimenteren bouwt Warren enorm veel krediet op. Bovendien motiveert hij ze om het uiterste uit de kan te halen, juist omdat ze hem niet willen teleurstellen. Warren heeft daarnaast veel geleerd van zijn mentor Benjamin Graham, zijn professor op Columbia Business School en auteur van The Intelligent Investor. Van hem heeft hij een brokje wijsheid meegekregen dat tot mijn favorieten behoort.

En dat is?

Dat een goed idee tot grotere problemen kan leiden dan een slecht idee. Een hersenspinsel wordt doorgaans immers in een vroeg stadium al de nek omgedraaid, terwijl een fantastisch plan zo’n hoge vlucht kan nemen dat het niet meer beheersbaar is. Subprime hypotheken waren in eerste instantie een goed idee, omdat ze minderbedeelden de kans gaven om een eigen huis te bezitten. Maar toen een groot aantal hypotheekbezitters vanwege de recessie de aflossing niet meer kon betalen, veranderde dat goede idee al snel in een drama.

Hoe moeten we die wijsheid te gelde maken? Door goede ideeën voortaan te mijden?

Het is van cruciaal belang om nieuwe initiatieven goed door te denken. Warren laat zich vaak inspireren door het verleden. Neem Coca-Cola, één van zijn favoriete bedrijven. Dat heeft de Grote Depressie overleefd, juist omdat het zo weinig afhankelijk is van innovaties. Het product is namelijk al honderd jaar hetzelfde, zodat het management zich tijdens een crisis minder snel in de schulden hoeft te steken. Vergelijk dat met een bedrijf als General Motors, dat elke keer weer nieuwe modellen moet ontwerpen. Hoe afhankelijker je bent van nieuwe ideeën, hoe groter de kans dat het ooit ook eens misgaat.

Dit is inmiddels al uw zesde boek over Warren Buffett. Heeft hij meegewerkt?

Nee, maar ik ken hem goed genoeg om het ook zonder zijn medewerking te kunnen stellen. Ik ben twaalf jaar lang getrouwd geweest met zijn zoon en heb hem in die tijd kunnen observeren als maar weinig anderen. Daarnaast is hij een constante persoonlijkheid. Zijn ideeën over management zijn niet veranderd.

Wat vindt hij eigenlijk van al die aandacht?

Warren heeft zich ooit laten ontvallen dat hij geen problemen met mijn boeken heeft. Dat is zo’n beetje het grootste compliment dat je van hem kan verwachten.