Handboek pedagogisch beleidswerker en coach
Geïnspireerd en professioneel aan de slag
Samenvatting
De functie van pedagogisch beleidsmedewerker en coach is relatief nieuw in de kinderopvang. Deze rol is in
het leven geroepen om de pedagogische kwaliteit in de kinderopvang centraal te stellen en staat zodoende in
dienst van de pedagogiek. De pedagogisch beleidswerker en coach heeft tot doel het pedagogisch beleid te staven op wet- en regelgeving en vervolgens te vertalen naar het pedagogisch handelen op de werkvloer. Ook begeleidt de pedagogisch coach (soms complexe) coachtrajecten, variërend op individueel, groeps-, vestigings- of organisatieniveau.
In het huidige werkveld wordt deze functie op verschillende manieren uitgeoefend en bestaat er soms verwarring over wat wel of niet onder deze functie valt. Dit zie je bijvoorbeeld wanneer de rol van coach wordt gecombineerd
met een leiding gevende rol. Deze dubbele pet kan ingewikkeld zijn voor zowel de coach/leidinggevende als de coachee.
In dit handboek brengt de auteur in kaart in welke gebieden een pedagogisch beleidsmedewerker en coach zich beweegt en waarom. Ze geeft achtergrondinformatie en richtlijnen voor het schrijven van een passend pedagogisch beleid en beschrijft werkprocessen en procesmatig werken, zoals het presenteren van nieuw beleid aan het management en de oudercomissie(s). Ook is er aandacht voor het vorm geven van coachtrajecten en verschillende methodieken.
Ook is er aandacht voor het vormgeven van coachtrajecten en verschillende methodieken.
Dit Handboek pedagogisch beleidswerker en coach biedt een leidraad voor startende pedagogisch beleidsmedewerkers
en coaches en kan als naslagwerk voor gevorderden worden gebruikt. Het is inzetbaar als studieboek in de beroepsopleidingen PEP, Pabo en GPM. Ook is dit boek interessant voor management en HR van een kinderopvangorganisatie,
en een ieder die meer wil weten van dit vakgebied.
Specificaties
Inhoudsopgave
1 De rol van coach 13
1.1 Geschiedenis van de rol pedagogisch coach 13
1.2 Wat is coaching? 15
1.3 Definitie pedagogisch coach branchevereniging 26
1.4 In dienst van de pedagogiek 33
1.5 Verschillende petten op: werken op micro-, meso- en macroniveau 42
1.6 Wat betekent coaching op de werkvloer? 55
1.7 Afwegingen in coaching in bso, kdv, vve 65
2 Beleid en kwaliteit 73
2.1 Het belang van een missie, een visie en beleid 73
2.2 Gedeeld belang: iedereen kent het beleid 87
2.3 Pedagogische kwaliteit 90
2.3.1 Pedagogisch beleid en de basisdoelen van Riksen-Walraven 90
2.3.2 Interactievaardigheden 91
2.3.3 Wat betekenen de basisdoelen en interactievaardigheden voor de visie en het beleid? 98
2.4 Beleidsmatige taak van de PC, PCB en MC: informerende taak tussen management en werkvloer 100
2.5 Beleidsmatige taak van de PC, PCB en MC: vertaling van theorie naar de werkvloer 101 2.6 Kwaliteitsmetingen 102
2.6.1 Pedagogische kwaliteit en welbevinden 103
2.6.2 Rol van de PC, MC of PCB 108
2.6.3 Partnerschap tussen ouders en kinderopvangorganisatie 110
2.6.4 Extern meten van de kwaliteit 111 2.6.5 Rol van de MC bij een audit 115
2.7 De GGD 116
3 Planmatig werken 131
3.1 Zonder plan komt er chaos 131
3.2 Een gedragen plan: begrijpt iedereen wat ons te doen staat? 131
3.3 Doelen stellen: persoonlijk leerdoel, groepsdoel, teamdoel, organisatiedoel 135 3.4 Scheiding tussen managementdoel en pedagogisch doel: wie is er verantwoordelijk? 142
3.5 Intrinsieke motivatie versus excentrieke motivatie 143 3.6 Waar moet een coachplan aan voldoen? 146 3.7 Rapportage 148 4 Veranderprocessen 151 4.1 Elementen van veranderprocessen 153 4.2 Ethiek 157 4.3 Teamdynamiek 159 5 Trajecten 177 5.1 Individueel traject 177 5.2 Groepstrajecten 183 5.3 Verander- en verbetertrajecten 188 5.4 Terugkoppeling: naar leidinggevenden of management 195 5.5 Advies geven 197 6 Coachmethodieken 199 6.1 Coachmethodieken en modellen: ‘Alles is al verzonnen’ 200 6.2 Formuleren van een leerdoel 205 6.3 Van angst naar competentie 211 6.4 Bekrachtigend coachen 212 6.5 Gesprekstechnieken 220 6.5.1 De rugzak van de pedagogisch coach 220 6.5.2 Verbindend communiceren 224 7 Groepsoverzichten, groepsplannen, evaluaties en overdracht naar de basisschool 235 8 Groeikansen als coach 243 8.1 (Zelf)reflectie, intervisie en supervisie 244 8.2 Landelijke ontwikkelingen 251Afsluiting 253 Woord van dank 255 Over de auteur 257 Literatuur 259 Bijlagen 263 Bijlage 1: Voorbeeld format gespreksverslag 264 Bijlage 2: Functie-eisen Pedagogische Coach 266 Bijlage 3: Opstellen coachingsplan 267 Bijlage 4: Portfolio 268 Bijlage 5: Voorbeeld kwaliteitskaart 269 Bijlage 6: Opbouw pedagogisch beleid 270 Bijlage 7: Voorbeeld inhoudsopgave pedagogisch werkplan 272 Bijlage 8: Acht punten vanuit de onderwijsinspectie 274 Bijlage 9: Opbouw pedagogisch beleidsplan in bouwstenen 275 Bijlage 10: Voorbeeld groepsoverzicht 277 Bijlage 11: Kijkwijzer positieve/negatieve groep 278

